Nieznane fakty o Niemenie - co tak naprawdę znaczy "Dziwny jest ten świat"?
Oprac.: Karolina Kopeć
Czesław Niemen to jeden z najbardziej wpływowych polskich muzyków. Jego twórczość charakteryzowała się różnorodnością i skłonnością do eksperymentów, co zaowocowało bogatą i fascynującą dyskografią. Pamiętamy go jako kultowego wokalistę i twórcę, który zdołał stworzyć znaczące i piękne utwory. Polska scena muzyczna bez Niemena byłaby znacznie uboższa.
Dzieła Niemena są obszerne i wyjątkowo interesujące. Zgłębiamy tajemnice jego najbardziej znanych utworów oraz analizujemy, jak współczesna kultura pamięta i interpretuje jego twórczość.
"Dziwny jest ten świat" - utwór, który porusza pokolenia
"Dziwny jest ten świat" to jeden z najbardziej znanych utworów Czesława Niemena. Głęboki wokal i poruszający tekst sprawiają, że piosenka wciąż budzi niezapomniane emocje. Interpretacje tekstu są różnorodne, a dla każdego słuchacza utwór ma unikalne znaczenie.
Niektórzy postrzegają ten utwór także przez pryzmat polityki. Niedawno córka Niemena postanowiła wyjaśnić jego rzeczywiste przesłanie. Na swoich mediach społecznościowych opublikowała krótki film, w którym podkreśliła, że piosenka nie jest manifestem politycznym, lecz została napisana w kontekście trudnych relacji międzyludzkich, które mogą ranić i przynosić ból.
"Sen o Warszawie" - francuska inspiracja i polskie wydanie
Utwór "Sen o Warszawie" został po raz pierwszy wydany na płycie "A Varsovie" przez francuską wytwórnię AZ. Album ten powstał po sukcesie Niemena na festiwalu w Rennes, gdzie zdobył wysoką pozycję. Gdy artysta zaprezentował dyrektorowi wytwórni pierwowzór melodii, spotkało się to z ogromnym entuzjazmem. Wkrótce potem do Niemena trafił francuski tekst, napisany pod wpływem klimatu melodii. Artysta jednak nie był zadowolony z tej wersji i w hotelowym pokoju stworzył nową melodię.
Następnie Niemen zdecydował się na stworzenie polskiej wersji. Wysłał nagranie z melodią do Marka Gaszyńskiego, który w ciągu kilku tygodni napisał nowy tekst. Niemen zdobył prawa do wykorzystania kompozycji i nagrał polską wersję piosenki, która została wydana przez wytwórnię Polskie Nagrania na minialbumie w 1966 roku.
"Pod Papugami" - historia kultowego utworu
Piosenka "Pod Papugami" powstała na początku lat 60. Melodię skomponował Mateusz Święcicki, a tekst napisali Bogusław Choiński i Jan Gałkowski. Pierwotnie utwór wykonywał zespół Czerwono-Czarni, jednak nie zyskał wtedy dużej popularności. Przełom nastąpił w 1963 roku, kiedy Bossa Nova Combo i Czesław Niemen nagrali nową, szybszą wersję utworu w studiu Programu III Polskiego Radia, zmieniając także nieco tekst. Pierwsze wydanie na płycie miało miejsce dopiero w 1991 roku na albumie "Gwiazdy polskiego bigbitu: Czesław Niemen", będącym wynikiem współpracy Bossa Nova Combo, Niebiesko-Czarnych i Zespołu Studia Rytm.
Kolejne lata przyniosły nowe interpretacje "Pod Papugami". W 2003 roku Kora nagrała swoją wersję piosenki, wzbogaconą o instrumenty dęte i smyczkowe, która znalazła się na jej solowej płycie "Kora Ola Ola!". W 2012 roku powstała jazzowa aranżacja utworu autorstwa Janusza Szroma i Zbigniewa Wrombla.
"Czerwony Album" - przegląd kluczowych kompozycji
Album "Człowiek jam niewdzięczny", znany także jako "Niemen" czy "Niemen Enigmatic", to jedno z najważniejszych wydawnictw w karierze Czesława Niemena, skierowane szczególnie do miłośników rockowych brzmień z lat 70.
Największą zaletą płyty jest jej warstwa muzyczna, z wyrazistymi partiami organów elektrycznych i mocnymi riffami gitarowymi, tworzącymi unikalny, rockowy klimat. Na szczególną uwagę zasługują utwory "Enigmatyczne impresje" i "Człowiek jam niewdzięczny", w większości instrumentalne, pełne improwizacji i solówek przypominających styl zagranicznych zespołów rockowych. Bas, gitara, perkusja i organy idealnie się komponują, wciągając słuchacza.
Niemen czerpał inspirację także z klasyki polskiej poezji. Na albumie znajdują się utwory, w których teksty pochodzą z wierszy Cypriana Kamila Norwida, jak "Aerumnarum plenus" i "Italim, Italim". Wokal Niemena wspierają żeńskie chórki w składzie Krystyna Prońko, Zofia Barca i Elżbieta Linowska, tworząc klasyczny klimat, który z pewnością przypadnie do gustu fanom polskiej muzyki.
Pamięć o Czesławie Niemenie w polskiej kulturze
Pamięć o Czesławie Niemenie wciąż żyje w polskiej kulturze, nie ograniczając się jedynie do sfery muzycznej. Jego życiu i twórczości poświęcono liczne książki oraz filmy dokumentalne. Najnowszy z nich, "Sen o Warszawie" w reżyserii Krzysztofa Magowskiego, miał swoją premierę w 2014 roku.
Imię Czesława Niemena nadawane jest także szkołom. Pierwszą placówką, która przyjęła imię artysty, był Zespół Szkół Muzycznych we Włocławku. Obecnie w całym kraju działa pięć szkół, które zdecydowały się w ten sposób uczcić pamięć wokalisty.
Twórczość Niemena, a zwłaszcza utwór "Sen o Warszawie", cieszy się szczególną sympatią wśród kibiców Legii Warszawa. Od 2004 roku przed każdym meczem na Stadionie Wojska Polskiego w Warszawie, piosenka ta odtwarzana jest jako hymn kibiców.
We wsi Stare Wasiliszki na Białorusi znajduje się muzeum poświęcone artyście. Otwarte w 2011 roku, mieści się w domu, w którym Niemen przyszedł na świat. Zwiedzający mogą tam zobaczyć oryginalne elementy wyposażenia oraz uczestniczyć w regularnie organizowanych wydarzeniach kulturalnych.
Zobacz też: