Marillion: Błazen wciąż płacze. 40 lat "Script for a Jester's Tear"

"To zaskoczenie, że minęło 40 lat od wydania tego albumu. Wywołało to u mnie uśmiech i wciąż pamiętam euforię, kiedy w końcu mieliśmy nasz pierwszy album w naszych rękach i podpisywaliśmy go w sklepach podczas trasy" - napisał z okazji rocznicy Fish.

Na przełomie lat 70. i 80. wydawało się, że rock progresywny spod znaku długaśnych, wielowątkowych kompozycji w stylu Genesis, Yes czy Emerson, Lake & Palmer na dobre został pogrzebany przez punkową rewolucję (pamiętna koszulka "I Hate Pink Floyd" Johnny'ego Rottena z Sex Pistols) opartą na trzech akordach. Tym większym zaskoczeniem, szczególnie dla krytyków, była fala ochrzczona rockiem neoprogresywnym. Na jej czele dumnie stała formacja Marillion.

Działająca początkowo pod nazwą Silmarillion grupa na dobre okrzepła, kiedy do składu dołączył charyzmatyczny, obdarzony potężną posturą i takim samym wokalem Dereck William Dick, lepiej znany jako Fish. W 1981 roku pochodzący ze Szkocji wokalista zastąpił oryginalnego basistę i śpiewaka Douga Irvine'a. Do Marillion dołączył także grający na basie Diz Minnitt, którego rok później zluzował Pete Trewavas. Pod koniec 1981 roku doszło jeszcze do kolejnej zmiany - klawiszowiec Mark Kelly zastąpił Briana Jellimana. Wówczas zespół tworzyli jeszcze gitarzysta Steve Rothery (jedyny muzyk występujący w Marillion od początku do dziś) i perkusista Mick Pointer (wyrzucony z grupy podczas trasy promującej "Script for a Jester's Tear").

Pierwszym efektem współpracy Fisha z Marillion był utwór "The Web", w którym po raz pierwszy pojawia się płaczący Błazen znany z okładki autorstwa Marka Wilkinsona. "The Web" to napisany przez Fisha tekst do utworu "Close", który powstał jeszcze z Irvine'em. "Rezultat w postaci taśmy demo szybko uświadomił wszystkim, że mamy coś magicznego" - wspominał po latach wokalista.

Podczas pierwszego koncertu z Fishem i Minnettem w składzie (14 marca 1982 roku w pubie The Red Lion w Bicester) grupa zaprezentowała m.in. "The Web", "Garden Party" (oba utwory znalazły się na debiutanckiej płycie "Script for a Jester's Tear") i "Grendel" (prawie 20-minutowy, trafił na stronę B singla "Market Square Heroes"). "Snow Angel" później został przerobiony w utwór "Forgotten Sons" zamykający "Script for a Jester's Tear".

Fish, będący na początku pod wpływem Petera Gabriela z Genesis (kolorowy makijaż na twarzy; parateatralne elementy koncertów - dekoracje, rekwizyty i kostiumy wypożyczone ze słynnej wytwórni filmowej Hammer Horror Films), szybko okazał się największym atutem młodej formacji. Bez problemów nawiązywał kontakt ze stale powiększającą się publicznością, wyrastając na rasowego rockowego frontmana. W sieci można zobaczyć np. koncertową wersję tytułowego utworu z "Script for a Jester's Tear", w którym Fish symbolicznie pokazuje swoje serce na dłoni.

To głównie dzięki wokaliście zespół zdobył kontrakt płytowy z wytwórnią EMI (decydentów przekonały przede wszystkim rosnące zainteresowanie grupą, a także demówka z utworami "He Knows You Know", "Garden Party" i "Charting the Single" oraz sesja dla radiowego programu The Friday Rock Show podczas której nagrano wczesne wersje "The Web", "Three Boats Down from The Candy" i poświęconego konfliktowi w Irlandii Północnej "Forgotten Sons").

Materiał na pełnometrażowy debiut w zasadzie był gotowy, w dodatku sprawdzony w boju podczas licznych koncertów. Jeszcze przed premierą albumu ukazał się singel "Market Square Heroes", który na stronie B zawierał utwory "Three Boats Down from the Candy" i "Grendel" (tylko na 12-calowym singlu). Ten ostatni numer przez najwierniejszych fanów grupy uznawany jest za kultowy, choć na żywo nie był grany przez prawie 30 lat (po trasie w 1983 roku jeszcze tylko raz w 1987 r.). Dopiero w 2011 roku Marillion wykonał go dwukrotnie podczas zlotów fanów. Fish dał się również namówić i zaśpiewał "Grendel" m.in. w 2012 r. na konwencji członków swojego fanklubu.

Warto jeszcze dodać jeden akapit o "Market Square Heroes". To właśnie podczas tego utworu w sierpniu 2007 roku na rynku w Aylesbury, tam gdzie powstał zespół, doszło do jednorazowej reaktywacji Marillion z Fishem w składzie. Był to ich pierwszy wspólny występ od 1988 roku.

"Jeden z szefów EMI pod koniec odsłuchu był bliski płaczu i wtedy pomyślałem, że osiągnęliśmy to, co sobie założyliśmy. To, co nagraliśmy wydawało nam się tak proste i jednocześnie tak czyste" - podkreślał Fish w 1997 roku.

Album "Script for a Jester's Tear" w Wielkiej Brytanii dotarł do 7. miejsca i na tej liście przebojów przebywał aż przez 31 tygodni. Choć formacja działa już ponad trzy dekady (w 1988 roku Fisha za mikrofonem zastąpił Steve Hogarth), żadnemu wydawnictwu grupy - poza "Misplaced Childhood" z 1985 roku z przebojem "Kayleigh" - nie udało się powtórzyć tego komercyjnego sukcesu (platyna).