Luciano Pavarotti: Nieziemski głos. 15 lat od śmierci legendarnego tenora

"Prawdziwa gwiazda rocka w operowym wydaniu" - tak nazywany był jeden z Trzech Tenorów, Włoch Luciano Pavarotti. 6 września mija 15 lat od śmierci jednego z najwybitniejszych śpiewaków XX wieku.

Luciano Pavarotti i druga żona Nicoletta Mantovani w 1997 r.
Luciano Pavarotti i druga żona Nicoletta Mantovani w 1997 r.Marc DEVILLE/Gamma-RaphoGetty Images

"Prawdziwa gwiazda rocka w operowym wydaniu, nieziemski głos, wspaniały człowiek, legenda. Tylko on mógł zmusić Lady D. do tego, by słuchała go moknąc w deszczu, tylko on jeździł po świecie z własnym jedzeniem, tylko on mógł elitarną formę sztuki uczynić rozrywką dla wszystkich" - taki opis znalazł się w dokumencie "Pavarotti".

Film nakręcony przez laureata Oscara Rona Howarda (m.in. "Piękny umysł", "Kod da Vinci", "Apollo 13", "Willow", "Kokon", "Amerykańskie graffiti") miał premierę w 2019 r.

W filmie wykorzystano nagrania z niezapomnianych występów, w tym klasyczne utwory z koncertu Trzech Tenorów, nigdy nieprezentowane materiały archiwalne i wypowiedzi najbliższych. Całość została przygotowana we współpracy ze spadkobiercami Luciano.

Luciano Pavarotti - życie i twórczość

Urodzony w 1935 r. w Modenie, Luciano Pavarotti karierę na początku lat 60. jako Rudolf w "Cyganerii" Pucciniego. Już w dwa lata później występował w najsłynniejszych teatrach operowych świata, brał udział w koncertach i nagraniach.

Specjalizował się w repertuarze bel canto, szczególnie w operach Belliniego, Donizettiego, Rossiniego i Verdiego.

W 1961 r. Pavarotii wygrał międzynarodowy konkurs wokalny w Teatro Reggio Emilia. W tym samym roku zadebiutował na tamtejszej scenie partią Rudolfa w "Cyganerii". Wkrótce Tullio Serafin zaprosił Pavarottiego do zaśpiewania roli księcia w "Rigoletcie" w Teatro Massimo w Palermo.

Luciano Pavarotti pogodę ducha zachował do końca. 10 lat od śmierci włoskiego tenora

Luciano PavarottiASSOCIATED PRESS/FOTOLINK East News
Luciano PavarottiGraham TurnerGetty Images
Pavarotti wielokrotnie współpracował z gwiazdami muzyki rozrywkowej. W swej rodzinnej Modenie organizował transmitowane niemal na cały świat koncerty "Pavarotti and Friends", w czasie których śpiewał z Bono, Jamesem Brownem, Lionelem Richie (na zdjęciu) Ricky Martinem, Erikiem Claptonem i Celine Dion oraz wieloma innymi gwiazdami rocka i muzyki pop.Lotti/Mondadori PressEast News
Luciano Pavarotti urodził się w Modenie 12 października 1935 roku, a zadebiutował w 1961 r. rolą Rudolfa w "Cyganerii" Pucciniego. Już dwa lata później śpiewał w Covent Garden, w 1965 r. - w La Scali, a w 1968 roku - w Metropolitan Opera. Specjalizował się w repertuarze bel canto szczególnie w operach Belliniego, Donizettiego, Rossiniego i Verdiego.Grossetti/Mondadori PressEast News
Uważany za jednego z najwybitniejszych śpiewaków XX wieku Luciano Pavarotti zmarł 6 września 2007 roku po długiej i trudnej walce z rakiem. Słynny włoski tenor miał 72 lata. "Mistrz prowadził długą i ciężką walkę z chorobą - rakiem trzustki, który ostatecznie zabrał mu życie" - poinformowała wówczas menedżerka wokalisty, Terri Robson. Dodała też, że Pavarotti do końca zachował tak charakterystyczną dla niego pogodę ducha.China PhotosGetty Images
W latach 90. przeniósł zamknięty, elitarny świat opery do parków i na stadiony. Śpiewał między innymi w londyńskim Hyde Parku, Madison Square Garden, Central Parku w Nowym Jorku i pod Wieżą Eiffela.Patrick RiviereGetty Images
W rok po śmierci słynnego Włocha zorganizowano wystawę jego obrazów. Oglądać można ja było w rzymskim muzeum Vittoriano. Oprócz obrazów Pavarottiego pojawiły się tam również jego kostiumy, kartki z nutami i inne pamiątki dokumentujące karierę mistrza.Hulton ArchiveGetty Images
Szeroko komentowanym wydarzeniem towarzyskim był ślub Pavarottiego z Nicolettą Mantovani, jego byłą sekretarką, młodszą o 35 lat. To dla niej muzyk rozstał się z żoną Aduą. Uroczystość zaślubin odbyła się w teatrze w Modenie, 13 grudnia 2003 roku.Franco OrigliaGetty Images
Ostatni publiczny występ Pavarottiego miał miejsce podczas otwarcia Zimowych Igrzysk Olimpijskich w Turynie, 10 lutego 2006 roku, gdy tenor przed światową widownią wykonał arię "Nessun Dorma". W późniejszych wypowiedziach wieloletni dyrygent Pavarottiego, Leone Magiera, doniósł, że mistrz śpiewał z playbacku. "W czasie ceremonii orkiestra udawała, że gra, ja udawałem, że dyryguję, a Luciano udawał, że śpiewa. Efekt był cudowny" - opisuje dyrygent. Mark MainzGetty Images
Luciano Pavarotti z Andreą BoccellimGIUSEPPE CACACEGetty Images

W 1963 r. śpiewak po raz pierwszy wystąpił w spektaklach operowych poza granicami Włoch - m.in. w "Łucji z Lammermoor" w Amsterdamie i w "Madame Butterfly" w Barcelonie.

W 1964 r. podpisał pierwszy kontrakt z firmą Decca. W następnym roku po raz pierwszy pojawił się w Ameryce, w "Łucji z Lammermoor" w Miami. Zadebiutował też w La Scali - w "Rigoletcie".

W 1966 r. nagrał dla firmy Decca pierwszą operę w całości - "Beatrice di Tenda" Belliniego oraz recital arii operowych. Wystąpił też w Covent Garden w "Córce pułku" Donizettiego z Joan Sutherland. W 1967 roku podpisał kontrakt na wyłączność nagrań z firmą Decca.

W latach 70. i 80. Pavarotti wiele podróżował, nagrywał, rozszerzał swój repertuar, zdobywając opinię jednego z najwspanialszych tenorów świata.

W 1990 r. odbył się słynny koncert trzech tenorów - Pavarotti wraz z Placido DomingiemJose Carrerasem wystąpił w rzymskich Termach Karakalli. Nagranie z tego koncertu stało się największym przebojem fonograficznym w dziedzinie muzyki poważnej. W ciągu trzech miesięcy sprzedano na świecie trzy miliony płyt i kaset.

Od tego czasu Pavarotti chętnie występował na wielkich koncertach plenerowych. Jednym z nich był występ w Hyde Parku, dla 150 tysięcy fanów, w obecności księcia i księżnej Walii.

W 1992 r. po raz pierwszy zorganizował w rodzinnej Modenie koncert charytatywny "Pavarotti i przyjaciele", gdzie zaśpiewał wspólnie z gwiazdami muzyki rockowej i rozrywkowej, m.in. ze Stingiem, Zucchero, Mikem Oldfieldem. Z włoskim tenorem nagrywali również m.in. Bono z U2, Ricky Martin, Eric Clapton i Bryan Adams.

Po raz ostatni Pavarotti wystąpił przed światową widownią 10 lutego 2006 roku, gdy wykonał arię "Nessun Dorma" podczas otwarcia Zimowych Igrzysk Olimpijskich w Turynie.

Szeroko komentowanym wydarzeniem towarzyskim był ślub Pavarottiego z Nicolettą Mantovani, jego byłą sekretarką, młodszą o 35 lat. To dla niej muzyk rozstał się z żoną Aduą Veroni, którą poznał gdy byli jeszcze nastolatkami (ślub wzięli w 1961 r., parą byli blisko 40 lat). Uroczystość zaślubin Luciano z Nicolettą odbyła się w teatrze w Modenie, 13 grudnia 2003 roku. Włoch miał cztery córki, trzy z pierwszego małżeństwa z Aduą i jedną (Alice przyszła na świat w styczniu 2003 r.) ze związku z Nicolettą Mantovani.

Luciano Pavarotti z pierwszą żoną - Aduą Veroni, koniec lat 70.David Lees / ContributorGetty Images

Luciano Pavarotti zmarł w swoim domu w Modenie 6 września 2007 roku na raka trzustki. Miał 72 lata.

"Mistrz prowadził długą i ciężką walkę z chorobą - rakiem trzustki, który ostatecznie zabrał mu życie" - poinformowała wówczas menedżerka wokalisty, Terri Robson. Dodała też, że Pavarotti do końca zachował tak charakterystyczną dla niego pogodę ducha.

We wrześniu 2020 r. Nicoletta Mantovani poślubiła Alberto Tinarelli, 52-letniego wówczas konsultanta finansowego i biznesmena.

Luciano Pavarotti (1935-2007)

6 września 2007 roku w swoim domu w Modenie zmarł jeden z najsłynniejszych tenorów wszech czasów.

arch. AFP
arch. AFP
arch. AFP
arch. AFP
arch. AFP
arch. AFP
arch. AFP
arch. AFP
arch. AFP
arch. AFP
arch. AFP
arch. AFP
arch. AFP
arch. AFP