Jaka jest najstarsza polska piosenka? Ma ponad 1000 lat i pamięta czasy Mieszka I
Oprac.: Daniel Kiełbasa
Zastanawialiście się kiedyś, ile lat ma najstarsza piosenka na świecie? Ta pochodzi z terenów dzisiejszej Syrii i śpiewano ją na długo przed przyjściem na świat Jezusa. Jak natomiast brzmi najstarsza polska piosenka? Ta ma pochodzić z czasów sprzed panowania pierwszego polskiego władcy.
Najstarszą piosenką na świecie okrzyknięto utwór "Hurrian Hymn", który według archeologów ma pochodzić z 1300 roku przed naszą erą.
Tekst wspomnianego hymnu, zapisany pismem klinowym w języku huryckim (instrukcje zapisano natomiast po akadyjsku), ma dotyczyć płodności. Odnosi się do składania ofiar i bogini księżyca Nikkal. Tablica z tekstem pieśni znaleziona została w starożytnym mieście-państwie Ugarit (dzisiejsze terytorium Syrii).
Wspomniane miasto-państwo według historyków miało kosmopolityczny charakter i było dużym ośrodkiem tamtejszego handlu.
Tablicę z piosenką odkryli Francuzi podczas wykopalisk w latach 50. XX wieku. Obecnie znajduje się on w Muzeum Narodowym w Damaszku w Syrii.
Najstarszy kompletny utwór muzyczny ma 2 tys. lat
W 1883 roku w Grecji odnaleziono natomiast "Epitafium Seikilosa", które uznawane jest za najstarszy kompletny utwór muzyczny. Tekst i nuty utwory zostały umieszczone na jednym z odkrytych filarów.
Powstać miał w okolicach II lub I wieku przed Chrystusem, a jak twierdzą archeolodzy mimo iż jest to epitafium, wcale mógł nie dotyczyć grobowca, a wznieść mógł go sam Seikilos dla upamiętnienia swoich umiejętności.
"Jestem nagrobkiem, jestem obrazem. Seikilos umieścił mnie tutaj jako wieczny znak nieśmiertelnej pamięci" - napisano na filarze.
Odkryty w 1883 roku zapis piosenki znajduje się obecnie w Muzeum Narodowym w Kopenhadze.
Najstarsza polska piosenka? Śpiewano ją na weselach przed Mieszkiem I
Jak wygląda natomiast sytuacja w Polsce? Wiele osób ma przeświadczenie, że najstarszym utworem w naszym kraju jest śpiewana pod Grunwaldem "Bogurodzica". Jednak nie jest to prawda. Jest to najstarszy tekst poetycki z melodią, jednak najstarszy utwór w Polsce znany był już za Mieszka I.
Chodzi o utwór "Oj, chmielu". Według Biblioteki Piosenki Polskiej była to pieśń wykonywana na obrzędach weselnych, przy oczepinach panny młodej.
"W związku z tym tylko mężatki i swachny mogły ją śpiewać. Treść zazwyczaj traktuje się dosłownie jako zwrot do rośliny, z której wyrabia się weselny alkohol, czyli piwo. Jednakże uznaje się także, iż słowo 'chmiel' zostało użyte w tekście jako przenośnia, co również generuje dodatkowe przyporządkowanie utworu do gatunku pieśni symbolicznych" - czytamy.
Utwór miał być powszechnie wykonywany jeszcze do XIX wieku, kiedy śpiewała go nawet szlachta. Potem robiło to tylko chłopstwo.
Swoją interpretację utworu stworzył zespół Percival. Posłuchać można jej poniżej.