75. urodziny "Bosonogiej Diwy": 10 faktów o Cesarii Evorze
Egzotyczna artystka urodziła się 27 sierpnia 1941 roku. Autorka 16 albumów, niejednokrotnie pokrytych złotem i platyną. Zagrała mnóstwo koncertów, na wszystkich kontynentach świata. Kilkukrotnie wystąpiła w Polsce. Melancholijna i chwytająca za serce, uwodzicielska i autentyczna w tym co robi. Nigdy nie walczyła o zjednanie sobie fanów, to przez jej charyzmę zdobyła międzynarodową sławę. Afrykańska diwa, kobieta z klasą, prawdziwa dama fado, jazzu i bluesa.
Przedstawiamy 10 faktów o barwnej postaci Cesarii Evory.
Urodziła się na egzotycznej wyspie São Vicente, w mieście Mindelo, które jest jedynym na wyspie. São Vicente leży nieopodal Mauretanii i Senegalu i należy do zbioru kilku małych wysp, tworzących Wyspy Zielonego Przylądka. Evora miała zatem egzotyczne pochodzenie.
Pochodziła z bardzo licznej rodziny. Jej ojciec wcześnie zmarł, matka z zawodu kucharka, nie była w stanie wychować gromady dzieci. Dlatego Cesaria, będąc dzieckiem, trafiła do sióstr zakonnych. Po dwóch latach, uwiedziona nocnym życiem portowego miasta Mindelo, poprosiła o powrót do domu.
Zaczęła występować publicznie jako 16-latka. Pierwsze koncerty dawała w portowych barach i domach portugalskich bogaczy, którzy skolonizowali wyspę. Żyła z niewielkich pieniędzy, które zostawiali dla niej bywalcy barów.
Koncerty w portowych barach nie były spełnieniem marzeń artystki. Świadoma swego talentu, jednocześnie była bezradna i zmęczona. Rozczarowana osobistymi porażkami, także tymi sercowymi, uciekała w alkohol. Zamilkła artystycznie na 10 lat. W tym czasie urodziła troje dzieci.
Jej kariera nabrała tempa w latach 80. Wtedy to zaczęła wydawać płyty, których do końca jej kariery ukazało się aż 16. Piosenki wykonywała wyłącznie w języku kreolskim, czyli rdzennym na wyspie oraz w portugalskim, który stanowi tamtejszy język urzędowy.
Na scenie z reguły występowała bez butów, stąd jej przydomek. Wykonywała styl muzyczny morna, który był połączeniem muzyki z tańcem. To styl pełen melancholii i nostalgii. Cesaria Evora rozsławiła ów gatunek na całym świecie.
Artystka w 2003 roku zdobyła nagrodę Grammy za płytę "Voz D'Amor", w kategorii najlepszy album world music. Niejednokrotnie otrzymywała nominacje do wielu prestiżowych nagród muzycznych.
Za zasługi artystyczne Cesaria Evora, otrzymała nie tylko nagrody muzyczne, ale i wyróżnienia państwowe; były to: Krzyż Wielki Orderu Infanta Henryka, odznaczenie Kawalera Legii Honorowej i Order Zasługi dla Kultury.
W 2000 roku Kayah wydała płytę "JakaJaKayah", na której w utworze "Embarcação" wystąpiła w duecie z Cesarią. Pojawił się również teledysk do utworu, w którym wystąpiły obie artystki. Ciekawy klip nie był dostatecznie często emitowany w mediach publicznych, ponieważ obie artystki paliły w nim papierosy, a w tle stały kieliszki z winem.
Artystka nigdy nie kryła się ze swoim nałogiem - papieros nieustannie jej towarzyszył, podobnie jak lampka wina. Do ostatnich chwil celebrowała te dwie przyjemności. Cesaria Evora zakończyła karierę w 2011 z powodu złego stanu zdrowia. Zmarła 17 grudnia 2011 roku na São Vicente, na skutek niewydolności krążenia i odmy płucnej w wieku 70 lat. Gdyby żyła, 27 sierpnia tego roku obchodziłaby 75. urodziny.
Evora była specyficzną gwiazdą, jedyną w swoim rodzaju. Zostawiła po sobie dziesiątki niezapomnianych piosenek. Wiodła życie prawdziwego artysty, nie stroniąc od przyjemności zarezerwowanych dla gwiazd rocka. W pamięci fanów pozostanie jako charyzmatyczna, nieujarzmiona Bosonoga Diwa.
Justyna Chmurak
