W rocznicę tragedii: Amerykański minimalizm w Krakowie

Tegoroczna edycja Sacrum Profanum odbędzie się pod znakiem twórczości Steve Reicha, jednego z najwybitniejszych kompozytorów amerykańskich XX wieku. Przez "The New York Times" został nazwany "największym z naszych żyjących kompozytorów", a "The Guardian" napisał, że Steve Reich "zmienił bieg historii muzyki".

- Program Sacrum Profanum w tym roku został tak skonstruowany, by przedstawić minimalizm w twórczości Steve'a Reicha - zaznacza Filip Berkowicz, dyrektor artystyczny imprezy.

Berkowicz podkreślił, że nadchodząca edycja Sacrum Profanum konstrukcją przypomina zeszłoroczny festiwal.

- Podzieliliśmy Sacrum Profanum na kilka części. "Freak" i "Modern Classic" w tym roku mają dosyć szczególne znaczenie, ponieważ - już edycji niemieckiej Sacrum Profanum - ta granica pomiędzy nimi coraz bardziej się zacierała, a teraz zatrze się jeszcze bardziej. Będzie to można zaobserwować podczas koncertu inauguracyjnego, jak i finałowego - powiedział.

Kolejnym elementem Sacrum Profanum będzie po raz drugi część "Made In Poland", w której kompozycje polskich autorów prezentowane są przez najwybitniejszych wykonawców muzyki współczesnej.

- Tym razem poszliśmy krok dalej. Z okazji Roku Miłosza postanowiliśmy zamówić kompozycje u pięciorga młodych polskich twórców: Pawła Mykietyna, Aleksandry Gryki, Agaty Zubel, Jagody Szmydki oraz Wojtka Ziemowita Zycha. Mówimy o krok dalej, ponieważ w zeszłym roku w ramach "Made In Poland" prezentowani byli giganci, jak Lutosławski, Penderecki czy Górecki, których pozycja jest ugruntowana na świecie. Natomiast nam zależało, by wprowadzać do repertuaru najlepszych zespołów twórczość mniej znanych kompozytorów. To się udało w tym roku - w ten sposób Berkowicz zapowiedział pięć światowych prawykonań na Sacrum Profanum. Będą to kompozycje czerpiące z twórczości Czesława Miłosza lub zainspirowane sztuką poety i pisarza.

Nowością na tegorocznym Sacrum Profanum będzie odsłona "Debuts".

- Na festiwalu zadebiutuje młody krakowski zespół Amadrums oraz trójka nowojorskich kompozytorów: David Lang, Julie Wolf i Michael Gordon.

Filip Berkowicz zaznaczył również, że data rozpoczęcia Sacrum Profanum (11 września 2011 roku) nie jest przypadkowa.

- To amerykańska edycja festiwalu. Nie można było nie wspomnieć o tragicznych wydarzeniach, które miały 10 lat temu, czyli zamachów na World Trade Center. Również konstrukcja programu koncertu inauguracyjnego stanowi symboliczne nawiązanie do tamtych wydarzeń - zaznaczył dyrektor artystyczny imprezy.

Będzie to kompozycja "Daniel Variations" Steve'a Reicha. To muzyczne epitafium dla amerykańskiego dziennikarza i skrzypka Daniela Pearla, który zginął w 2003 roku w Pakistanie, uprowadzony przez terrorystów muzułmańskich i zamordowany osobiście przez Chaleda Szejka Mohammeda. W utworze wykorzystano fragmenty z biblijnej Księgi Daniela i teksty samego Pearla.

Wyjątkowa będzie również rola Jonny'ego Greenwooda, gitarzysty zespołu Radiohead, który w Krakowie wykona napisany przez Reicha na zespół gitar elektrycznych utwór "Electric Counterpoint". Greenwood zaprezentuje utwór solo, podpierając się nagranymi w studio własnymi partiami gitary, zarejestrowanymi specjalnie na potrzeby Sacrum Profanum.

- Smaczkiem jest fakt, że "Electric Counterpoint" to pierwszy utwór, którego Jonny Greenwood nauczył się grać z nut - zdradził Berkowicz, który podkreślił również wyjątkowość koncertu finałowego (17 września).

- Zaprezentujemy twórczość Steve'a Reicha w ujęciu artystów muzyki rozrywkowej. Zaproszenie do udziału w tym projekcie przyjęli Aphex Twin, Adrian Utley z Portishead, Will Gregory z Goldfrapp i Tom Verlaine z Television. Na scenie pojawi się również Leszek Możdżer, który solo wykona utwór napisany na dwóch pianistów - powiedział dyrektor Sacrum Profanum.

Festiwal Sacrum Profanum startuje 11 września i potrwa do 17 września.