Irena Jarocka była pogodzona z tym, że umiera. "Irena nie walczyła"

Irena Jarocka przyszła na świat 18 sierpnia 1946 roku w Srebrnej Górze. Po raz pierwszy wystąpiła na dużej scenie jako 22-latka - pojawiła się na festiwalu w Sopocie.

Pierwszym dużym przebojem wokalistki był utwór "Gondolierzy znad Wisły" (posłuchaj!). W sercach i pamięci Polaków zachowała się dzięki takim piosenkom, jak: "Motylem jestem" (posłuchaj!), "Kocha się raz", "Odpływają kawiarenki" (posłuchaj!), "Wymyśliłam cię" czy "Beatlemania story".

Dyskografię Jarockiej tworzy 13 albumów studyjnych, a ostatnie to: "Małe rzeczy" z 2008 roku, "Ponieważ znów są święta" wydany dwa lata później oraz wydane pośmiertnie "Piosenki francuskie" z 2012 roku. 

W latach 1990-2007 Jarocka mieszkała na stałe w USA, potem wróciła do Polski. "Po 18 latach wracam do Polski i dalej mam publiczność wszystkich pokoleń. Na koncerty przychodzi oczywiście moje pokolenie, młodsi, najmłodsi, młodzież i nawet te dzieci śpiewają całe teksty 'Kawiarenek'. To jest dla mnie fantastyczne!" - cieszyła się Irena Jarocka w rozmowie z Interią po wydaniu płyty "Małe rzeczy".

Oprócz muzyki spełniała się również jako aktorka - można było zobaczyć ją m.in. w filmie "Motylem jestem, czyli romans czterdziestolatka" oraz na deskach Teatru Polskiego w Waszyngtonie, w sztuce Mrożka "Piękny widok".

Prywatnie Jarocka początkowo była związana z kompozytorem i menedżerem Marianem Zacharewiczem. Byli małżeństwem przez pięć lat (1972-1977). W 1989 roku wyszła za Michała Sobolewskiego, którego poznała podczas trasy koncertowej po Rosji.

W 2011 roku u piosenkarki zdiagnozowano glejaka mózgu, niedługo później przeszła operację, jednak lekarze nie dawali jej wielu szans na przeżycie. Irena Jarocka zmarła 21 stycznia 2012 roku w wieku 66 lat.

PAP.PL: Irena Jarocka pochodziła z ubogiej rodziny, ale mimo trudnej sytuacji - czy może dzięki niej - udało jej się zrobić wielką karierę.

Mariola Pryzwan: - Irena Jarocka nie miała łatwego dzieciństwa. Pochodziła z biednej rodziny, w której przez większość lat pracował tylko ojciec. Matka była ciężko chora. Irena jako najstarsza z rodzeństwa (miała trzech braci) im matkowała. Jaroccy byli religijną rodziną. Wiara w Boga była dla Ireny bardzo istotna przez całe życie. Bieda i trudne warunki bytowe nauczyły ją pokonywania przeciwności losu i radzenia sobie w różnych sytuacjach. Nauczyły też wytrwałości, pokory, pracowitości i skromności.  

Irena od dziecka była nieśmiała, miała wiele kompleksów. W późniejszych latach zastanawiała się, jak to się stało, że pokonała swoje słabości i osiągnęła w życiu tak wiele.

Talent muzyczny Ireny odkryła matka. Marzyła, by córka została piosenkarką.

- To ona inspirowała córkę i zachęcała do nauki śpiewu. Zapisała ją do chóru przy katedrze oliwskiej w Gdańsku. Zaprowadziła do profesor Haliny Mickiewiczówny - znanej na Wybrzeżu śpiewaczki - z prośbą, by przesłuchała Irenkę. I tak Irena Jarocka trafiła do Państwowej Średniej Szkoły Muzycznej. Potem, również za namową mamy, zdała do Studia Piosenki przy Polskim Radiu w Gdańsku. Wanda Jarocka, która sama pięknie śpiewała, marzyła o tym, żeby córka została piosenkarką. Irena była szczęśliwa, że mogła spełnić to marzenie. Uwielbiała matkę. Były najlepszymi przyjaciółkami.

Szybko złapała bakcyla sceny.

- Scena fascynowała ją od dzieciństwa. Występowała w jasełkach w teatrze amatorskim przy katedrze w Gdańsku-Oliwie. Myślała nawet o aktorstwie, co po części spełniło się w jej dorosłym życiu, gdy zagrała w filmie "Motylem jestem, czyli romans 40-latka", a później w teatrze w Waszyngtonie w sztuce Mrożka "Piękny widok". Katolickie Koło Dramatyczne przy katedrze oliwskiej, potem gdańskie Studio Piosenki i występy w Zespole Estradowym Marynarki Wojennej Flotylla były pierwszymi doświadczeniami scenicznymi Ireny Jarockiej.

Artystka podkreślała, że karierę zagraniczną może osiągnąć "zaledwie garstka gwiazd" i potrzebne jest "nie tylko szczęście do kompozytorów". Co zdecydowało o tym, że to właśnie Jarockiej udała się ta trudna sztuka?

- Tu nie ma reguł. Zapewne dużą rolę odegrały znajomość rynku muzycznego producentów płyt, upodobania zagranicznych menedżerów oraz repertuar Ireny Jarockiej. Myślę, że istotny był też urok osobisty piosenkarki, jej wdzięk i uroda. Poza tym była zdolna i pracowita. I jeszcze jedna ważna rzecz, która w tamtych czasach było rzadkością. Irena znała języki obce: francuski, rosyjski, niemiecki, a potem także angielski.

Artystka trafiła również na plan filmowy "Czterdziestolatka". Czy zabiegała o ponowny występ przed kamerą? Można mówić o niespełnionej ambicji?

- Zagrała główną rolę obok Andrzeja Kopiczyńskiego we wspomnianym filmie Jerzego Gruzy "Motylem jestem, czyli romans 40-latka". Gdy spytałam reżysera, dlaczego wybrał właśnie Irenę Jarocką, odpowiedział mi, że zaproponował rolę najpopularniejszej wówczas w Polsce piosenkarce. To była nie tylko przygoda i udany debiut, ale także ważne doświadczenie zawodowe. Praca na planie i wszystkie wskazówki reżysera, choreografa oraz aktorów, wzbogaciły warsztat Ireny Jarockiej. Od tamtej pory zaczęła poszerzać repertuar o utwory trudniejsze, wymagające głębszej interpretacji, jak np. utwór Brela "Ne me quitte pas" ("Nie opuszczaj mnie"). Po udanej roli u Gruzy otrzymała propozycję zagrania polskiej dziennikarki w kryminalnym filmie radzieckim. Niestety terminy zdjęć pokrywały się z jej wcześniejszymi zobowiązaniami. Była piosenkarką i to było ważniejsze niż praca w następnym filmie. Trochę żałowała, że straciła kolejne doświadczenie, ale, jak to ona, stwierdziła, że pewnie tak miało być.

Jarocka w 1990 r. wyjechała do Stanów Zjednoczonych w związku z karierą męża Michała Sobolewskiego. To musiała być dla niej trudna decyzja.

- Irena Jarocka miała w życiu dwa priorytety: rodzinę i śpiew. Miała to szczęście, że udało jej się te sprawy łączyć. Szczęśliwe życie prywatne bardzo wpływało na jej pracę. Czuła się spełniona i jako kobieta, i jako artystka. Powtarzała, że wyjazd do Stanów Zjednoczonych za mężem nie był z jej strony poświęceniem. Uważała go za naturalną kolej rzeczy. W Polsce Jarocka robiła karierę, a mąż zajmował się domem i wychowaniem ich córeczki. Kiedy otrzymał świetną pracę w Ameryce, role się odwróciły. On zaczął robić karierę naukową. Irena mówiła, że skoro wybrała rodzinę i chce, aby ona się nie rozpadła, musi zostać w Stanach Zjednoczonych i dostosować się do tamtejszego życia. Nie było to proste i nie przyszło od razu. Dużo na ten temat można przeczytać w książce.

Piosenkarka podkreślała, że jest pogodzona z przemijaniem i upływem czasu. Gdy zachorowała na glejaka, zaakceptowała chorobę. Jak wyglądały ostatnie miesiące jej życia?

- Nie ukrywała swego wieku. Nie wstydziła się zmarszczek, wciąż czuła się młodo i miała mnóstwo planów. Mówiła, że żyje tak, jakby życie miało trwać wiecznie. Choroba wykryta w sierpniu 2011 r. zabrała ją pięć miesięcy później, 21 stycznia 2012 r. Operację przeprowadzono w dniu jej 65. urodzin. Irena nie walczyła. Nie chciała nawet operacji. Zgodziła się na nią na prośbę męża. Zaakceptowała swój stan. Pogodziła się z tym, że co ma być, to będzie.

W tym roku mija dokładnie dziesięć lat od śmierci artystki. Czy młode pokolenie zna jej twórczość?

- Piosenki Ireny Jarockiej przetrwały próbę czasu. Nadal są chętnie słuchane i śpiewane zarówno przez starszych, jak i młodszych. Młode pokolenie nawet zna niektóre teksty. Od kilku lat w Wapnie organizowana jest Ireniada - Regionalny Festiwal Piosenki Polskiej im. Ireny Jarockiej. Od 2021 r. w Gdańsku odbywa się Festiwal Ireny Jarockiej. Młodzi wykonawcy śpiewają piosenki artystki. Często są to wykonania różniące się od pierwowzoru, nieraz bardzo współczesne. Słyszałam o młodych dziewczętach, które poznały i polubiły Jarocką po przeczytaniu książki o niej. A książek ukazało się kilka. Przez cały czas wydawane są także płyty artystki. Irena Jarocka ma park swego imienia w Warszawie na Białołęce i skwer w Gdańsku-Oliwie - dwóch miastach, które najbardziej kochała. Są pomniki piosenkarki w Gdańsku, Bydgoszczy i Międzyzdrojach. O to, by pamięć o artystce wciąż żyła, dba Fundacja Ireny Jarockiej, której prezesem jest mąż piosenkarki, Michał Sobolewski.

Rozmawiała Klaudia Grzywacz.