"Wolność z nami". Kiedy premiera pierwszej części biografii SBB?

"'Wolność z nami. Tom I: 1971-1980' to definitywna, kompletna opowieść o muzycznej wędrówce pod hasłem wolności. Od pierwszych lokalnych, młodzieńczych zespołów śląskiej sceny muzycznej końca lat 60., przez piwniczne czasy Silesian Blues Bandu i współpracę z Czesławem Niemenem aż po album 'Memento z banalnym tryptykiem' i obfitujące w dramatyczne wydarzenia ostatnie występy grupy w listopadzie 1980" - czytamy w zapowiedzi biografii SBB.

W książce wypowiadają się wszyscy muzycy współtworzący SBB i liczni współpracownicy. O fenomenie zespołu oraz o specyfice czasów, w jakich przyszło im tworzyć mówią Józef Skrzek, Apostolis Anthimos, Jerzy Piotrowski, Sławomir Piwowar, Jan Błędowski, ale też pracujący w tamtym czasie w agencji Pagart Andrzej Marzec, jego brat Piotr Marzec - menedżer Silesian Blues Bandu, autor okładki "Welcome" Marek Komza czy Bob Lenox.

Nie brak też wycinków z ówczesnej prasy i ponad 250 ilustracji - od zdjęć wykonanych przez Tomasza Sikorę, Marka Karewicza czy Zenona Kellera po ujęcia z prywatnych archiwów.

Z kolei dołączona do książki płyta zawiera jedenaście utworów (osiem z nich nie było wcześniej publikowanych): od unikatowego fragmentu z legendarnej piwnicy w rodzinnym domu Skrzeków z 1971 roku po przedostatnie wykonanie "Freedom With Us" w 1980 roku.

Drugi tom, zaplanowany na koniec 2026 roku przyniesie dalsze losy zespołu, kalendarium i kompletną dyskografię.

Józef Skrzek urodził się w Siemianowicach Śląskich w górniczej rodzinie i od zawsze silnie związany był z tym regionem. Ukończył Średnią Szkołę Muzyczną im. Mieczysława Karłowicza (1967) i rozpoczął studia na Akademii Muzycznej w Katowicach.

W 1969 r. podjął współpracę z zespołem Breakout, którego oficjalnym członkiem stał się na początku 1970 r., grając na pianinie i gitarze basowej. Nagrał z grupą płytę "70a". Do rozstania z formacją doszło po kłótni z Józefem Hajdaszem pod koniec tego samego roku.

Po roku wrócił do Siemianowic Śląskich, by wraz z Antymosem Apostolisem (gitara) i Jerzym Piotrowskim (perkusja) stworzyć zespół Silesian Blues Band, w którym gra m.in. na klawiszach, basie, harmonijce ustnej i skrzypcach. Od 1972 r. muzycy ci wraz z Czesławem Niemenem, Helmutem Nadolskim i Andrzejem Przybielskim, koncertowali i nagrywali jako Grupa Niemen (płyty "Strange Is This World" i "Ode to Venus"), ale na skutek silnych osobowości Skrzeka i Niemena ich drogi się rozeszły.

Skrzek przemianował Silesian Blues Band na SBB (początkowo skrót rozwijano jako Szukaj, Burz, Buduj). Przez wielu zespół uznawany jest za jedną z legend, nie tylko polskiego, ale także europejskiego jazz-rocka i rocka progresywnego. W 1978 roku SBB jako pierwszy wykonawca z Polski wystąpił na słynnym duńskim festiwalu Roskilde. Zapis tego występu został później wydany na płycie w antologii "Lost Tapes, vol. 1".

Po raz pierwszy SBB został rozwiązany w 1980 roku po nagraniu albumu "Memento z banalnym tryptykiem". Wówczas Skrzek poświęcił się solowej karierze. W latach 90. SBB powracał kilkakrotnie, ale do faktycznej reaktywacji doszło w 2000 roku. W 2004 roku dorobek SBB został podsumowany reedycjami wszystkich płyt, wzbogaconymi o liczne bonusy.

Józef Skrzek znany jest również jako twórca muzyki elektronicznej, filmowej, teatralnej i kościelnej, regularnie występując w kościołach. Pojawia się z koncertami również w miejscach kultu religijnego, jak choćby na Górze Św. Anny, Jasnej Górze czy w Piekarach Śląskich podczas pielgrzymek. Jest kompozytorem "Kantaty Maryjnej" do słów Romana Brandstaettera, wykonywanej z powodzeniem od lat 80.

Regularnie występuje w słynnym Planetarium Śląskim w Chorzowie - czy to solo, czy z zaproszonymi gośćmi. Na przełomie lat 80. i 90. występował tam w duecie z Michałem Banasikiem, w drugiej połowie lat 90. wystawił spektakl "Epitafium dusz". Tam odbyła się także premiera filmu Lecha Majewskiego "Pokój saren".

W październiku 2017 r. muzyk został odznaczony złotym medalem "Zasłużony Kulturze Gloria Artis". Cztery lata wcześniej odebrał Złotego Fryderyka za całokształt osiągnięć artystycznych.

Skrzek zaczął też komponować muzykę teatralną, telewizyjną i filmową - m.in. do filmów Piotra Szulkina, Jerzego Skolimowskiego i Lecha Majewskiego. Zilustrował też muzycznie serial TVP pt. "Serce z węgla".

Osobnym działem jego twórczości jest muzyka sakralna, zwłaszcza grana na organach piszczałkowych. Tajniki techniki organowej zgłębiał jeszcze podczas studiów w Akademii Muzycznej. Pierwszy koncert na tym instrumencie dał w 1978 r., podczas Festiwalu Muzyki Sakralnej w kościele św. Piotra i Pawła w Katowicach. Od tego czasu wielokrotnie koncertował w sanktuariach i świątyniach, niejednokrotnie łącząc brzmienie tradycyjnych organów z brzmieniem elektronicznym. Kilkakrotnie wystąpił na Jasnej Górze.

Józef Skrzek jest laureatem wielu nagród - w dorobku ma m.in. Nagrodę im. Wojciecha Korfantego (2005), złoty medal "Zasłużony Kulturze Gloria Artis" (2017), Medal Stulecia Odzyskania Niepodległości (2018) i Krzyż Wolności i Solidarności (2019). Jest też honorowym obywatelem Siemianowic Śląskich.