Illusion

Najważniejszy reprezentant ciężkiego, "amerykańskiego" brzmienia charakterystycznego dla lat 90., jeden z najbardziej widowiskowych zespołów w Polsce tej dekady.

Powstał w początkach 1992 roku w Gdańsku, utworzony przez byłego muzyka She i Skawalker Tomasza "Lipę" Lipnickiego (voc, g; ur. 26 VIII 1969), Jurka "Jerry" Rutkowskiego (g; ur. 27 VIII 1958; byłego współpracownika Krystyny Prońko) i Pawła Herbasha (dr; ur. 1 IX 1967). W sierpniu dołączył do nich Jarek Śmigiel (bg; ur. 6 XI 1966; eks-IMTM) i odtąd skład nie uległ zmianie.

W drugiej połowie 1992 roku grupa dała kilka koncertów w Niemczech. W maju 1993 zwyciężyła w pierwszej edycji konkursu Marlboro Rock-in, w lipcu nieudanie poprzedzała Iggy Popa na warszawskim Torwarze, w sierpniu wystąpiła na festiwalu w Jarocinie i Festiwalu Energii Sztuki w Żarnowcu, po czym - co stanowiło jedną z nagród Marlboro Rock-in - pojawiła się w Szwajcarii na festiwalu Gampel.

Jednak główna nagroda za zwycięstwo w Marlboro Rock-in przewidywała nagranie albumu wydawanego nakładem firmy Polton. Album ów - zatytułowany po prostu "Illusion" - w sklepach znalazł się w listopadzie '93. "Illusion" zdradzało fascynację muzyków grunge'em (w szczególności Soundgarden i Pearl Jam), a także ciężkim brzmieniem Pantery, choć elementy rapu zostały wprowadzone pod wrażeniem Cypress Hill. Mimo tych zapożyczeń zespół był na drodze do wypracowania własnego stylu, który budowały również teksty autorstwa Lipy, prostym i przystępnym językiem opisujące codzienne życie.

W nagraniu płyty gościnnie uczestniczyli wokalista Grzegorz "Guzik" Guziński (Ndingue, Red Rooster; później Flapjack) i gitarzysta Janek Sokołowski (eks-Apteka). Miesiąc po wydaniu debiutanckiego albumu kwartet wziął udział w Wojnie Z Trzema Schodami w Gdańsku, w kwietniu '94 ruszył w trasę wraz z Incrowd, w maju podczas finału następnej edycji Marlboro Rock-in wystąpił w Warszawie przed The Mission, a w sierpniu był jedną z gwiazd festiwalu w Jarocinie.

Równo rok po pierwszej płycie ukazała się druga, "Illusion 2". Bardziej przemyślana, bardziej dopracowana - wciągała w podróż po świecie potężnego brzmienia, ostrych i rwanych riffów, agresywnej wokalistyki Lipy. "Illusion 2" było dziełem wyjątkowo spójnym zarówno pod względem muzycznym, jak i tekstowym - opisując brutalizację życia. Z tego albumu - nagranego ze Ślimakiem (dr; Acid Drinkers) i ponownie z Guzikiem - pochodził "Nóż", do dziś będący obok "Ciernia" z "Illusion" najbardziej znaną wizytówką grupy. Właśnie głównie dzięki "Nożowi" Lipnicki został nominowany do nagrody Fryderyka w kategorii "najlepszy wokalista".

W marcu i kwietniu '95 kwartet odbył trasę po klubach całego kraju wraz z Flapjackiem (a okresowo również z Dynamind). Koncerty te stanowiły połączenie bezkompromisowej muzyki, żywiołowości i humoru. Illusion i Flapjack każdy występ kończyli wspólnie wykonanym utworem. Podczas wspomnianej trasy Lipnicki i spółka poprzedzali także Pro Pain w warszawskim Colosseum. Ponadto grupa wzięła udział w katowickim "Spodku" w Pożegnaniu Karnawału i Odjazdach (podczas tej drugiej imprezy wyszła na scenę przed Therapy? i X-Blocks).

Następny album Illusion - "Illusion 3" - jak zwykle pojawił się w listopadzie, tym razem 1995 roku. To najbardziej zróżnicowana płyta w dorobku kwartetu, na której obok utworów typowo czadowych (np. "Vendetta", "Nikt") znalazło się też miejsce dla spokojniejszych, trącących psychodelią (np. "Wrona", "Don't Creep"). Z "Illusion 3" - w którego nagraniu pomagali wokalista Tomek Wołas z zaprzyjaźnionego zespołu Stillborn oraz realizator dźwięku Tomasz Bonarowski (kbds, perc) - największą popularność zdobyły "Vendetta" i "To co ma nadejść". Album doczekał się nominacji do Fryderyków w kategorii "muzyka alternatywna", a Lipnicki ponownie w kategorii "wokalista".

W pierwszej połowie roku 1996 Illusion odbył aż dwie trasy koncertowe. Pierwszą w marcu wraz z Flapjack i Dynamind, kiedy objechał kilkanaście największych miast Polski. Drugą w maju - której fragmenty trafiły na wydany w październiku tego samego roku koncertowy album "Illusion 4 - Bolilol Tour". Płyta ta, zawierająca wyróżniające się kompozycje znane z poprzednich wydawnictw, potwierdziła opinię, że Illusion to jeden z najlepszych polskich koncertowych zespołów lat 90. W lipcu kwartet wystąpił na festiwalu w Węgorzewie. Na przełomie lutego i marca '97 ruszył w trasę razem z Funny Hippos.

Na początku 1998 roku pojawiła się kolejna płyta, zatytułowana "Illusion 6". Jak się okazało, było to ostatnie wydawnictwo w karierze zespołu. Płyta została nominowana do "Fryderyka" w kategorii hard & heavy.

Rok później grupa koncertowała na wspólnej trasie z Funny Hippos i Homosapiens. Chorego Śmigla na basie zastępował Olaf Deriglasoff, znany m.in. z Apteki, a później z Homo Twist i Pudelsów. "Wojtka" na scenie śpiewał Guzik z Homosapiens, który wykonywał ją także w oryginale na płycie.

14 listopada 1999 roku w gdańskim klubie "Kwadratowa" odbył się pożegnalny koncert Illusion. Lipa rozpoczął karierę solową, nagrał płytę "Li-pa-li" (2000), a pozostali muzycy utworzyli grupę Toxygen.

Na jesieni 1996 ukazała się "kieszonkowa" książka poświęcona Illusion pt. "Kły". Ponadto Lipnicki był jednym z pomysłodawców powstania Flapjacka i nagrał z nim "Ruthless Kick", wspomógł Acid Drinkers na "Infernal Connection" oraz Golden Life w teledysku do piosenki "24.11.94", poświęconej ofiarom pożaru w hali Stoczni Gdańskiej, wziął także udział we "Flocie zjednoczonych sił" Voo Voo ("Wannolot"), "HokusPokus" Ahimsy, "L" Liroya, "Ostatniej misji" Grzegorza Skawińskiego.

Razem z zespołem Karmacoma Piotra Łukaszewskiego (eks-IRA, potem Ptaky) nagrał piosenkę "Otwórz serce" do filmu "Zakochani" (trafiła na płytę "Odyseja 2001, czyli pamiętnik znaleziony w studni" Karmacomy). W 2003 roku dołączył do Acid Drinkers i nagrał z tym zespołem płytę "Rock Is Not Enough". Niedługo po jej wydaniu odszedł od "Kwasożłopów"; zastąpił go Olass z formacji None. Natomiast Śmigiel grał na "Albóómie" Liroya.

(źródło: "Encyklopedia polskiego rocka", wydawnictwo In Rock).