Benny Andersson ma 70 lat: Nie tylko ABBA

Spółka autorska Benny Andersson - Björn Ulvaeus odpowiada za wielkie przeboje grupy ABBA, które sprawiły, że szwedzka formacja należy do najpopularniejszych zespołów w historii muzyki popularnej. Ten pierwszy (16 grudnia kończy 70 lat) ma na koncie także inne sukcesy, dzięki któremu twórczość kwartetu po ponad 30 lat od rozpadu wciąż jest żywa.

ABBA w 1974 r. w Londynie: od lewej Benny Andersson, Anni-Frid Lyngstad, Agnetha Faltskog i Björn Ulvaeus
ABBA w 1974 r. w Londynie: od lewej Benny Andersson, Anni-Frid Lyngstad, Agnetha Faltskog i Björn Ulvaeusfot. David Ashdown/KeystoneGetty Images

Benny AnderssonBjörn Ulvaeus jeszcze jako nastolatkowie rozpoczęli kariery odpowiednio w zespołach The Hep Stars i The Hootenanny Singers. Młodzi muzycy zaprzyjaźnili się podczas podróży na wspólny koncert swoich grup i w czerwcu 1966 r. nawiązali współpracę kompozytorską. Pierwszym efektem był utwór "Isn't It Easy to Say", który później nagrali The Hep Stars.

W 1969 r. Andersson po raz pierwszy wziął udział w Melodifestivalen, szwedzkich eliminacjach do Eurowizji. Pierwotnie utwór "Hej, Clown" zwyciężył, ale w ponownym głosowaniu zajął drugie miejsce. W tym konkursie startowała także pochodząca z Norwegii Anni-Frid Lyngstad. Miesiąc później Benny i Frida byli już parą. W tym czasie spotykać zaczęli się Ulvaeus ze zdobywającą coraz większą popularność wokalistką Agnethą Faltskog (z Fridą poznała się z kolei w telewizji). Cała czwórka przy różnych okazjach spotykała się w studiu.

Podczas wakacyjnego wyjazdu na Cypr doszło do połączenia wszystkich talentów i pierwszej poważniejszej próby występów w kwartecie. Panowie pracowali wówczas nad płytą "Lycka", która ukazała się pod szyldem Björn & Benny. W utworze "Hej Gamle Man!" w chórkach panów wsparły ich przyszłe żony - Agnetha wyszła za Ulvaeusa w 1971 r.; Frida oficjalnie poślubiła Anderssona dopiero w 1978 r.

Anni-Frid "Frida" Lyngstad kończy 70 lat

Ostatnim epizodem muzycznym Fridy był jej szwedzkojęzyczny album z 2012 roku "Djupa andetag". Od tamtej płyty definitywnie zakończyła przygodę z muzykę. Obecnie jest w związku z Brytyjczykiem Henrym SmithemStephen LovekinGetty Images
W czasie solowej kariery powoli rozpoczynały się również pomysły współpracy z innymi wokalistami. Ostatecznie w 1972 roku powstał zespół ABBA. W jego skład weszli również: Benny Anderson, Bjorn Ulvaeus i Agnetha Faltskog. Frida na zdjęciu druga od prawejHulton ArchiveGetty Images
Solowa kariera artystki nie przebiegała jednak zbyt dobrze. Pierwsze single przeszły bez echa. Dopiero wydany w 1971 rok album "Frida" zdobył dobre recenzje. Na zdjęciu druga od prawejHulton ArchiveGetty Images
Kolejne lata Frida spędziła na występach z lokalnym zespole Gunnar Sandevarn Orchestra oraz na udziałach w konkursach talentów. W 1967 roku wokalistka wygrała plebiscyt "Nowe twarze" i podpisała umowę z EMI. Na zdjęciu druga od lewejHulton ArchiveGetty Images
Frida po niepowodzeniach postanowiła zakończyć karierę muzyczną. Rozstała się też z partnerem Bobo Hjertem i związała z księciem Heinrichem Ruzzo Reussem von Plauenem (była z nim aż do jego śmierci w 1999 r.)Stephen LovekinGetty Images
Po oficjalnym rozwiązaniu ABBY Frida wydała płytę "Shine" (1984 r.), jednak materiał nie by był tak popularny jak poprzednie wydawnictwo wokalistki Samir HusseinGetty Images
W trakcie kariery Abby, Frida nagrała szwedzkojęzyczną płytę "Frida ensam" (1975 r.) oraz świetnie przyjęty anglojęzyczny album "Something's Going On" (1982 r.). W 1981 r. Frida rozstała się ze swoim drugim mężem Bennym AnderssonemSean GallupGetty Images
Frida muzyczny talent wykazywała już jako nastolatka. W latach 60. dołączyła ona do big bandu Bengta Sandlunda. Tam też poznała pierwszego męża - Ragnara Fredrikssona (mieli razem synka Hansa i córkę Lisę-Lottę). Na zdjęciu z Bennym AnderssonemTerry DisneyGetty Images
Wychowywana przez babcię Frida, w młodości przeprowadziła się do Szwecji, z tym krajem od tej pory kojarzona będzie przyszła gwiazda. Na zdjęciu w kapeluszuSteve WoodGetty Images
Anni-Frid Synni Lyngstad, nazywana po prostu Fridą, urodziła się 15 listopada 1945 w norwerskim Ballangen. Jej ojcem był podoficer Wermachtu, Alfred Hasse. Na zdjęciu druga od prawejKeystoneGetty Images
Oszałamiająca kariera zespołu trwała przez 10 lat. W tym czasie grupa sprzedała 300 milionów płyt, wygrała Eurowizję oraz podbiła listy przebojów takimi utworami jak m.in. "Waterloo", "Mamma Mia" oraz "Dancing Queen"Scott HarrisonGetty Images

Jeszcze przed powstaniem grupy ABBA Andersson i Ulvaeus mieli okazję przetestować swoje umiejętności kompozytorskie, kiedy to zachęcani przez przyszłego menedżera kwartetu Stiga Andersona zgłosili do Melodifestivalen 1972 utwór "Säg det med en sång" zaśpiewany przez debiutantkę Lenę Anderson. Nagranie nie zostało wybrane (Lena zajęła trzecie miejsce w eliminacjach), ale stało się sporym przebojem w Szwecji. "Pewnego dnia napiszecie piosenkę, która stanie się międzynarodowym przebojem" - przekonywał twórców Stig.

Kolejne podejście do Eurowizji (z piosenką "Ring Ring" nagraną pod szyldem Björn Benny & Agnetha Frida) również zakończyło się niepowodzeniem, ale Stig Anderson nie zamierzał odpuszczać. Wcześniejsze doświadczenia przydały się i już jako ABBA kwartet dopiął swego w 1974 r., kiedy to piosenka "Waterloo" wygrała szwedzkie eliminacje.

Reszta to już dobrze znana historia - "Waterloo" podbiło Eurowizję, dając grupie pierwszy przebój nie tylko na skalę lokalną. Piosenka podbiła listy przebojów nie tylko w Skandynawii, ale także w m.in. Wielkiej Brytanii, Niemczech, Holandii, Szwajcarii czy nawet Republice Południowej Afryki. W USA wylądował na 6. miejscu. Do dziś to jeden z największych utworów wszech czasów - w 2005 r. został wybrany również najlepszym numerem w 50-letniej historii Eurowizji.

Na przełomie lat 70. i 80. w dobrze dotychczas funkcjonującej machinie zaczęło się psuć - najpierw rozpadło się małżeństwo Ulvaeusa i Faltskog, a po pewnym czasie także Anderssona i Lyngstad. Ostatecznie w 1982 r. ABBA rozpadła się, choć nigdy oficjalnie tego nie ogłoszono. W wywiadach członkowie Abby nazywali to przerwą w karierze, a po latach uznali, że chcą, aby ludzie zapamiętali ich jako artystów młodych i pełnych energii.

Agnetha Fältskog (ABBA) ma 65 lat

W 2008 r. na szwedzkiej premierze filmu "Mamma Mia!" z Ann-Frid Lyngstad i grającą główną rolę aktorką Meryl Streep. To wówczas doszło do pierwszego wspólnego zdjęcia wszystkich członków ABBY po 22 latach.arch. AFP
Agnetha Fältskog swoją karierę muzyczną w ojczystej Szwecji na dobre rozpoczęła w drugiej połowie lat 60. Światową sławę przyniosły jej występy z grupą ABBA.Evening Standard/Hulton ArchiveGetty Images
Oba małżeństwa tworzące ABBĘ zakończyły się rozwodami. Pierwszy rozpadł się związek Agnethy i Bjorna (oficjalny rozwód w 1980 r.), co zaowocowało przebojem "The Winner Takes It All".Evening Standard/Hulton ArchiveGetty Images
Działalność grupy ABBA to nieustające pasmo sukcesów. Na całym świecie sprzedało się ponad 380 mln płyt i singli.Hulton ArchiveGetty Images
Działalność ABBY nie przerwała solowej kariery Agnethy, ale pierwszy anglojęzyczny album ("Wrap Your Arms Around Me") wydała w 1983 r. już po rozpadzie kwartetu.Hulton ArchiveGetty Images
W 1972 r. oficjalnie powstała grupa ABBA, którą stworzyły zaprzyjaźnione małżeństwa: na dole Benny Andersson i Norweżka Ann-Frid Lyngstad oraz Björn Ulvaeus i Agnetha Fältskog (z prawej).fot. Steve Wood/Hulton ArchiveGetty Images
Światowa popularność grupy ABBA rozpoczęła się w kwietniu 1974 r., kiedy to zespół wygrał Konkurs Piosenki Eurowizji z utworem "Waterloo". Do dziś to jeden z największych przebojów w historii tego konkursu.fot. John Downing/Hulton ArchiveGetty Images
W maju 2013 r. powróciła anglojęzyczną płytą "A". Był to pierwszy album z premierowym materiałem od 26 lat.oficjalna strona wykonawcy

Spółka Andersson/Ulvaes z powodzeniem działała jednak dalej - do współpracy nad musicalem "Chess" zaprosił ich autor tekstów Tim Rice, współpracownik Andrew Lloyd Webbera (razem zrobili "Jesus Christ Superstar" i "Evitę"). Spektakl doczekał się licznych wersji, w tym na West Endzie w Londynie i na Broadwayu w Nowym Jorku.

Kolejną dużą sceniczną produkcją była "Kristina", jednak zdecydowanie największą popularnością cieszy się debiutujący w 1999 r. musical "Mamma Mia!" oparty na piosenkach grupy ABBA, który do tej pory wystawiany był w różnych miejscach na całym świecie - od Melbourne (Australia), przez Tokio (Japonia), Sao Paolo (Brazylia), Szanghaj (Chiny), po lokalne wersje w m.in. Warszawie, Belgradzie (Serbia), Rejkjawiku (Islandia) i Panamie.

Na fali tego sukcesu w 2008 r. nakręcono film "Mamma Mia!" z udziałem m.in. Meryl Streep, Amandy Seyfried, Pierce'a Brosnana, Stellana Skarsgårda i Colina Firtha. Kinowa wersja - mimo nie do końca przychylnym recenzji krytyków - zarobiła ponad 600 mln dolarów, przybliżając twórczość ABBY kolejnemu pokoleniu słuchaczy.

Andersson nie tylko odcinał kupony - komponował dla m.in. zespołów Gemini, Orsa Spelmän oraz wokalistki i aktorki Josefin Nilsson. Od 2001 r. stoi na czele 16-osobowej Benny Anderssons orkester (BAO).

W 2013 r. po raz kolejny pojawił się z Ulvaeusem przy Eurowizji, tworząc wraz z klubowym DJ-em i producentem Aviciim hymn konkursu "We Write the Story".

Pod koniec października 2016 r. miliony fanów ABBY na całym świecie doczekały się informacji o powrocie słynnej czwórki. Agnetha, Frida, Björn i Benny, razem z Simonem Fullerem (były menedżer Spice Girls i twórca formatu telewizyjnego "Idol") i wytwórnią Universal Music Group, ogłosili prace nad nowym, na razie dość enigmatycznym projektem, który ma sprawić, że fenomen zespołu pozna nowe pokolenie fanów, które będzie mogło zobaczyć i usłyszeć Abbę jak wcześniej nie można sobie było nawet wyobrazić.

"Jesteśmy zainspirowani nieograniczonymi możliwościami, które przynosi przyszłość. Kochamy możliwość bycia częścią w tworzeniu czegoś całkiem nowego. Wehikuł czasu, który łapie sedno tego, czym byliśmy. I czym jesteśmy" - powiedział Benny Andersson.

Masz sugestie, uwagi albo widzisz błąd?
Dołącz do nas