Alice In Chains 20 lat bez Layne'a Staleya. "To najgorszy ból świata"
Z wokalistów wielkiej czwórki grunge'u - Nirvany, Pearl Jam, Soundgarden i Alice In Chains - żyje tylko Eddie Vedder, frontman Pearl Jam. 5 kwietnia mija 20 lat od śmierci Layne'a Staleya.
Wspomniane wyżej "samobójstwo" to autodestrukcyjny nałóg, z którym Layne Staley zmagał się przez ponad dwie dekady. Niezdrowa fascynacja używkami pobrzmiewa w większości wyśpiewanych przez wokalistę utworów Alice In Chains.
Nancy McCullum, matka wokalisty, mówiła później, że Layne wcześniej pięciokrotnie ocierał się o śmierć, ale wówczas za każdym razem był obok niego ktoś, kto pomógł go uratować.
Amok dotknął wiele postaci związanych z muzyczną sceną grunge, która na początku lat 90. zaczęła podbijać świat. To wówczas popularność zaczęły zdobywać zespoły zaliczone później do wielkiej czwórki tego gatunku - Nirvana, Pearl Jam, Soundgarden i właśnie Alice In Chains. Niemal każdą z tych formacji dotknął problem z uzależnieniem.
Pierwszą bardziej znaną ofiarą nałogu z Seattle był Andrew Wood, zmarły 19 marca 1990 roku wokalista grupy Mother Love Bone, której muzycy weszli później w skład Pearl Jam. Później używki zabrały jeszcze m.in. gitarzystkę Stefanie Sargent z 7 Year Bitch (czerwiec 1992 r.), Kurta Cobaina z Nirvany (popełnił samobójstwo 5 kwietnia 1994 r.), grającego na klawiszach z The Smashing Pumpkins Jonathana Melvoina (lipiec 1996 r.). W późniejszym czasie zmarli także m.in. basista Alice In Chains Mike Starr (8 marca 2011 r.) i wokalista Scott Weiland ze Stone Temple Pilots (3 grudnia 2015 r.).
Courtney Love, wdowa po Cobainie, wielokrotnie podkreślała, że w Seattle można było łatwiej dostać używki, niż w San Francisco czy Los Angeles. Dla wielu osób związanych z tamtym środowiskiem była ona najłatwiej dostępnym środkiem umożliwiającym ucieczkę przed "okrutnym i niewybaczającym światem".
"Brałem już inne używki i byłem ciekaw, jakie działanie wywołuje. Poznałem również wiele osób, które przedawkowały. Dlatego chciałem sprawdzić, co takiego siedzi w tym białym proszku, że potrafi tak zawładnąć ludźmi. Gdy już spróbowałem stwierdziłem, że już zawsze chciałbym czuć się w ten sposób. Pisałem o używkach i nie wydaje mi się, by to było ryzykowne lub nierozważne z mojej strony. Przez lata ćpanie przynosiło skutek, ale teraz wszystko odwróciło się przeciwko mnie. Obecnie przechodzę przez piekło" - opowiadał Layne Staley w 1996 roku ("Rolling Stone").
Wcześniej zbywał pytania o nałóg, choć coraz mocniej wpływał on na sytuację zespołu. Po wydaniu płyty "Alice in Chains" (1995), która zadebiutowała na szczycie amerykańskiej listy, grupa po raz kolejny nie ruszyła w trasę. Rok wcześniej kwartet w ostatniej chwili odwołał zaplanowane już występy u boku m.in. Metalliki, Suicidal Tendencies i Danzig, a także koncert na Woodstock '94.
Staley znalazł wówczas czas, by wziąć udział w nagraniach "Above" - jedynej płyty supergrupy Mad Season, w której skład weszli także muzycy Pearl Jam, Screaming Trees i The Walkabouts. Gitarzysta Mike McCready liczył, że współpraca z "czystymi" muzykami (to na odwyku poznał basistę Johna Bakera Saundersa) sprawi, że Staley też odstawi używki. Niestety, nic z tego nie wyszło.
Na krótki czas Staley odstawił po śmierci Cobaina (5 kwietnia 1994). To wówczas Mad Season zarejestrował swój debiutancki materiał, a także kilka razy pojawił się na scenie.
"Pamiętam, że spotkałem go w 1995 roku... Jego skóra miała zielonkawy odcień. Na ten widok zaczęło mi się przewracać w żołądku, bo zobaczyłem człowieka, który podąża ścieżką, z której nie ma odwrotu" - wspominał Mark Arm z formacji Mudhoney. O "ścieżce bez odwrotu" mówił również kolega wokalisty z Alice In Chains, perkusista Sean Kinney.
10 kwietnia 1996 r. grupa zarejestrowała akustyczny koncert "MTV Unplugged" (zapis ukazał się na płycie trzy miesiące później). Czterokrotnie pojawiła się też w roli supportu przed Kiss, jednak 3 lipca 1996 r. w Kansas Alice In Chains po raz ostatni wystąpili z Layne'em Staleyem jako wokalistą. Krótko po koncercie frontman stracił przytomność po przedawkowaniu i trafił do szpitala.
Zaledwie trzy miesiące później Layne Staley stracił nie tylko wolę do walki z nałogiem, ale chęć do życia po tym, jak z powodu infekcyjnego zapalenia wsierdzia (w tle było zakażenie brudną igłą związane z zażywaniem) zmarła jego była partnerka Demri Parrott (29 października 1996 r.). "Nigdy nie doszedł do siebie po jej śmierci. Odechciało mu się żyć" - twierdzi wokalista Mark Lanegan, bliski przyjaciel zmarłego, który gościnnie śpiewał na płycie Mad Season.
W lutym 1997 r. Alice In Chains ze Staleyem w składzie po raz ostatni pojawił się w telewizji podczas uroczystości rozdania Grammy.
Jeszcze w 1998 r. wokalista po raz ostatni pojawił się w studiu, by razem ze swoim zespołem przygotować dwa utwory na składankę "Music Bank" - "Get Born Again" i "Died", poświęcony Demri Parrott.
"Layne pojawił się w studiu, ale go nie poznałem. Wyglądał jak 80-latek. Nie miał zębów. Byłem zszokowany" - opowiadał producent Bryan Carlstorm. Warto dodać, że podczas sesji Staley obchodził 31. urodziny.
Kontakt próbowali nawiązać z nim jego przyjaciele, jednak po latach przyznawali się do swojej bezsilności. "Byłem w błędzie sądząc, że będę w stanie mu pomóc. Chciałem dać mu przykład" - mówił Mike McCready. "Każdy z jego otoczenia starał się w kółko i w kółko pomóc mu stać się czystym. W końcu nie dało się nic zrobić" - dodawał Kelly Curtis, menedżer Pearl Jam.
"Jeżeli ktoś nie chce pomóc sobie samemu, to jak ktoś inny może to zrobić?" - pytał retorycznie perkusista Alice In Chains, Sean Kinney, który kilka razy w tygodniu regularnie próbował się dodzwonić do wokalisty.
"Kiedy przejeżdżałem obok jego domu, zatrzymywałem się i wołałem go. Nawet gdybym mógł dostać się do drzwi jego domu, nie otworzyłby ich. Nie mogłem przecież kopniakiem wyważyć drzwi, wejść i złapać go, choć miałem kilkakrotnie takie myśli" - opowiadał Kinney.
"Pod koniec nie rozmawiał z nikim... Ze mną nie kontaktował się przez ostatnie kilka miesięcy, ale w naszej znajomości to było normalne" - to z kolei Mark Lanegan.
Na początku 2002 r. ze Staleyem udało się porozmawiać argentyńskiej dziennikarce Adrianie Rubio, która napisała książkę "Layne Staley: Angry Chair - A Look Inside the Heart and Soul of an Incredible Musician". To jej wokalista miał powiedzieć, że umiera.
Ustalenia Rubio zakwestionował jednak amerykański dziennikarz David De Sola w biografii "Alice In Chains: The Untold Story" (2015), którą - jak sam powiedział - napisał z pozycji osoby z zewnątrz, a nie jako fana.
Ostatnią osobą, która widziała żywego Layne'a Staleya, był Mike Starr, który odwiedził wokalistę 4 kwietnia 2002 roku. Wówczas basista chciał wezwać karetkę pogotowia, co doprowadziło do kłótni z wokalistą. Wściekły Starr zostawił kolegę i opuścił jego posiadłość. "Słyszałem, jak wołał mnie bym wrócił i nie zostawiał tego w taki sposób" - tak okoliczności ostatniego spotkania opisywał w 2009 roku nieżyjący już basista, którego do śmierci męczyły wyrzuty sumienia z powodu zaniechania wezwania pomocy medycznej.
19 kwietnia księgowy wokalisty poinformował Susan Silver, byłą menedżerkę Staleya, że przez ostatnie dwa tygodnie nikt nie podejmował pieniędzy z jego konta bankowego. Silver zaalarmowała matkę Staleya, Nancy McCallum, która wezwała policję do domu wokalisty.
Od śmierci 34-letniego rockmana musiało upłynąć ponad dwa tygodnie. Tożsamość frontmana Alice In Chains musiały potwierdzić dopiero specjalistyczne badania na podstawie zębów. W chwili śmierci mierzący ponad 1,80 m wzrostu mężczyzna ważył niespełna 40 kilogramów, a jego ciało znaleziono w stanie mocno zaawansowanego rozkładu. Ustalono, że zmarł 4 kwietnia, czyli osiem lat po śmierci Cobaina.
"Scena grunge z Seattle, która przeniosła rock w lata 90. przyniosła cztery wspaniałe głosy [Kurt Cobain, Eddie Vedder z Pearl Jam, Chris Cornell z Soundgarden oraz bohater tego tekstu], ale najbardziej wyraźny z nich należał do Layne'a Staleya" - to zdanie Davida De Soli.
