Wrocław w hołdzie Cesarii Evorze
W połowie października w Synagodze pod Białym Bocianem we Wrocławiu odbędzie się cykl koncertów pod szyldem "Tribute to Cesária Évora".
Cykl dedykowany jest pamięci jednej z największych gwiazd world music - Cesárii Évorze. Wpływ "bosonogiej divy" na rozwój i popularność muzyki folkowej jest nie do przecenienia; to ona wprowadziła muzykę z Wysp Zielonego Przylądka na światowe sceny, przyczyniła się do fascynacji świata kulturą afrykańskiego kontynentu i wykreowała, często nieświadomie, wiele wspaniałych karier muzycznych.
We Wrocławiu Cesária Évora występowała trzykrotnie, w tym dwa razy w ramach Ethno Jazz Festivalu. Zaplanowany był już jej kolejny koncert na marzec obecnego roku. Jej niespodziewana śmierć w połowie grudnia 2011 r. pokrzyżowała wszelkie plany artystyczne.
Cykl "Tribute to Cesária Évora" ma być hołdem dla tej artystki, nazywanej "Królową morny" czy "Cesarzową Wysp Zielonego Przylądka", złożonym przez młodych wykonawców z Cabo Verde, którzy swą karierę muzyczną zawdzięczają spotkaniu z Cesárią Évorą.
Koncerty odbędą się 13 i 14 października, a wystąpią na nich największe gwiazdy z Wysp Zielonego Przylądka - dobrze znane już polskiej publiczności - Lura i Sara Tavares oraz, po raz pierwszy w Polsce, męski przedstawiciel Cabo Verde - Mario Lucio.
Lura, właściwie Maria de Lurdes Pina Assunçao (ur. 1975 r. w Lizbonie) - śpiewająca po portugalsku wokalistka i kompozytorka pochodząca z Wysp Zielonego Przylądka. Rozgłos zdobyła w 2004 r. po wydaniu albumu "Di Korpu Ku Alma", kiedy została okrzyknięta następczynią Évory. Obie występowały wielokrotnie razem (m.in. w paryskiej sali koncertowej Olympia).
Lura w swojej twórczości prezentuje nurty muzyczne pochodzące z Wysp Zielonego Przylądka. Ma na swoim koncie pięć płyt. Na albumie "M'bem di Fora" Lura czerpie z tradycji muzycznej Wysp Zielonego Przylądka. Producentem płyty jest Nando Andrade (producent albumu Césarii Évory - "Rogamar"). Do współpracy Lura zaprosiła wybitnych muzyków i podobnie jak u Césarii Évory nie brak tu tradycyjnych kabowerdyjskich gatunków - morna, coladera; Lura sięga jeszcze po batuku - to bardzo dynamiczny styl wywodzący się z Santiago.
Sara Tavares, czołowa reprezentantka nowej generacji wokalistów Zielonego Przylądka, którzy wypłynęli na fali globalnego sukcesu Césarii Évory. Sara urodziła się poza wyspami, w pokoleniu dzieci emigrantów, którzy wyruszyli z Wysp Zielonego Przylądka do Europy w poszukiwaniu pracy.
Jej debiutancki solowy album "Mi Ma Bô" z 1999 r. wciąż był zakorzeniony w muzyce r'n'b, ale jego producent, mieszkający w Paryżu afrykański artysta Lokua Kanza, połączył ją z rytmicznym afro-popem. Album zdobył w Portugalii Złotą Płytę i był nominowany do portugalskich nagród Grammy (Globos de Oero) w kategorii najlepszy wykonawca. Druga płyta - kołysząca rytmami rodem z wysp i diaspory afrykańskiej "Balance" - stała się początkiem międzynarodowej kariery Sary Tavares.
Muzyka Sary Tavares pełna jest słonecznego ducha, a jej najnowszy album, "Xinti", jest wręcz w nim skąpany.
Mário Lúcio, właściwie Lúcio Matias de Sousa Mendes, to wokalista, filantrop, kompozytor, minister kultury Cabo Verde, wielbiciel tradycyjnych brzmień afrykańskich. Razem z Césarią Évorą sprawili, że Republika Zielonego Przylądka przestała być anonimowym, wyspiarskim krajem gdzieś na Atlantyku. Człowiek kontrastów. Płynie w nim krew zarówno afrykańskich niewolników, jak i portugalskich kolonizatorów. Kiedy stracił rodziców, zaopiekowała się nim armia. Na utrzymanie zarabiał, wykorzystując swoje poetyckie zdolności, pisał wojskowym władzom publiczne przemówienia. Równocześnie kształtował własną wrażliwość muzyczną, odkrywając ludowe brzmienia Afryki.
Pomimo marzeń o życiu artysty pragmatycznie zaczął studiować prawo w stolicy kraju, Praie. Obronił się już w Hawanie, na Kubie. Tam, do swoich muzycznych fascynacji dodał muzykę chóralną i kompozycje Beli Bartóka. Po powrocie do kraju został członkiem parlamentu. Jednocześnie poświęcił się działalności promującej powrót do korzeni afrykańskiej muzyki, chcąc przywrócić kulturalną tożsamość swojej ojczyzny. Na jego trzecim solowym albumie występują największe gwiazdy world music m.in. Milton Nascimento, Pablo Milanes, Teresa Salgueiro & Pedro Joía, Ralph Thamar & Mario Canonge, Toumani Diabaté i Cesaria Evora.
Czytaj także:
