Cesaria Evora nie żyje

Legendarna "bosonoga diwa" pod koniec września postanowiła zakończyć swoją karierę. Piosenkarka wykonująca mornę i coladerę (tradycyjne style muzyki wywodzące się z Wysp Zielonego Przylądka) miała 70 lat.

Informację o śmierci Evory podał minister kultury Republiki Zielonego Przylądka Mario Lucio Sousa. Przyczyną zgonu była niewydolność sercowa. Wokalistka miała także nadciśnienie.

Już od dłuższego czasu informowano, że Evora ma kłopoty ze zdrowiem. To właśnie sprawiło, że we wrześniu postanowiła przejść na emeryturę. W maju 2010 roku przeszła operację na otwartym sercu.

Artystka, którą mieszkańcy ubogiego, smaganego nieustannymi słonymi wichrami archipelagu Zielonego Przylądka nazywali pieszczotliwym zdrobnieniem "Cize", obchodziła 27 sierpnia 70. urodziny podczas skromnej uroczystości w gronie wiernych przyjaciół w swym gościnnym, otwartym dla wszystkich domu w Mindelo, uznawanym dziś za stolicę kulturalną wysp Zielonego Przylądka. Pieśniarka, która bardziej niż którykolwiek z jej rodaków rozsławiła w Europie i na świecie tę byłą kolonię portugalską, była już wtedy bardzo słaba.

"Cize" wspierała młodych, utalentowanych muzyków z Wysp Zielonego Przylądka, finansowała ich koncerty. Brała też udział w koncertach i innych przedsięwzięciach muzycznych mających zwrócić uwagę świata na problemy Afryki, m.in. klęski głodu nawiedzające różne jej regiony.

Cesaria Evora, zdobywczyni nagród Grammy, odznaczona Orderem Legii Honorowej, określana jest często jako "bosonoga diwa z Wysp Zielonego Przylądka". Jej albumy rozchodziły się w wielomilionowych nakładach, a koncerty przyciągały tłumy niezależnie od tego, gdzie się pojawiła. Evora urzekała odbiorców swoim niezwykłym głosem, ogromną charyzmą, a także wyjątkową historią: z biednej dziewczyny z malutkiej wysepki na Atlantyku, po wielu latach występowania w kawiarniach, tawernach i klubach Cesaria Evora stała się jedną z największych pieśniarek świata.

Córka kucharki, wcześnie osierocona przez ojca, wychowała się w biednej dzielnicy portowego miasta Mindelo na Wyspach Zielonego Przylądka. Śpiewała od dziecka - morny i coladery, pełne tęsknoty i melancholii, opowiadające o trudach codziennego życia i walki o przetrwanie. Pasmo niepowodzeń i rozczarowań, brak muzycznego spełnienia sprawiły, że artystka zamilkła na wiele lat.

Zobacz koncertowe wykonanie piosenki "Besame Mucho":

Przełomowym momentem w jej życiu okazał się koncert w 1986 r. w Portugalii. Tam dostrzegł ją jej przyszły agent, Jose de Silva, który uwierzył w 47-letnią wówczas artystkę. Producent zaprosił Evorę do Paryża, gdzie wydała swoje pierwsze albumy. "La Diva aux pies nus" i "Distino di Belita" to symbole ciężkiej walki o zaistnienie. Dopiero kolejny album, z 1992 roku, z tytułową piosenką "Miss Perfumado", zdobył wielką popularność i stał się Złotą Płytą. Evora porwała i podbiła świat, została uznana za muzyczne odkrycie lat 90.

Zobacz koncertowe wykonanie "Miss Perfumado" z 1995 roku:

W marcu 2003 roku jako pierwsza piosenkarka została ambasadorem Światowego Programu Żywnościowego przy ONZ.

W ciągu swojej 12-letniej międzynarodowej kariery Cesaria Evora nagrała kilkanaście albumów, a wiele z nich otrzymało status Złotej i Platynowej Płyty. Jej ostatni album "Nha Sentimento" ukazał się w 2009 roku.

Zobacz teledysk "Zinha" z tego albumu:

Artystka wielokrotnie występowała w naszym kraju; była bardzo lubiana przez polską publiczność. Po raz ostatni w Polsce zaśpiewała w czerwcu w Szczecinie. Dwie polskie wokalistki Kayah i Dorota Miśkiewicz zostały zaproszone do wspólnego nagrania utworu z Evorą.

Zobacz duet Cesarii i Kayah w piosence "Embarcacao":

Zobacz duet Cesarii i Doroty Miśkiewicz:

"Cesaria Evora właśnie odeszła. Kochałam ją tak bardzo. Miała najwspanialszy głos i była najbardziej szczodrą osobą jaką znałam" - napisała na Facebooku Angelique Kidjo, wokalistka pochodząca z afrykańskiego Beninu, Ambasadorka Dobrej Woli UNICEF.