De Press

De Press, zespół łaczący góralski folklor z rockowym brzmieniem, powstał w 1980 roku, w norweskim Oslo na gruzach formacji Pull Out. Założony został przez Polaka Andrzeja Dziubka (voc, bg), głównego twórcę repertuaru, oraz Norwegów Jorna Christensena (g, kbds, bvoc) i Ola Snortheima (dr, perc, bvoc). Dziubek, góral z Jabłonki Orawskiej, uciekł z Polski (gdzie występował w folklorystycznym Małym Podhalu i rockowym Latony) na początku lat '70, przez Czechosłowację do Austrii (gdzie w obozie dla przesiedleńców stracił trzy palce lewej ręki), a stamtąd trafił do Norwegii, by podjąć w Oslo studia na Akademii Sztuk Pięknych.

Grupa dość szybko zdobyła w Norwegii pewną popularność, wydając maksisingla "Lars Hertervig" / "Sishepudding" / "Chicken" (81), a przede wszystkim trzy albumy, studyjne "Block To Block" (81) i "Product" (82), oraz koncertowy "On The Other Side" (83), nagrany podczas krótkiego pobytu na polskim Wybrzeżu w 1981 roku (po koncercie w hali Stoczni Gdańskiej Dziubek spotkał się z Lechem Wałęsą, wówczas przewodniczącym NSZZ "Solidarność", i wręczył mu egzemplarz "Block To Block").

W roku 1982 De Press został zawieszony przez Dziubka, który skoncentrował się na swoim nowym projekcie, nazwanym Holy Toy.

Holy Toy przedstawiał inną muzykę niż De Press, industrialną i eksperymentalną. Wydał w Norwegii sześć albumów, "Warszawa" (82), "Panzer And Rabbits" (83), "Why Not In Choir" (84), "Pact Of Fact" (85), "Yes No" (87) i "Dummy Cruise Missile Wanted For Artistic Purposeses" (89). W Polsce ukazał się jedynie "Dokument" (94), złożony z najciekawszych utworów z płyt norweskich. W roku 1985 Holy Toy przyjechał do Polski na krótkie tournee.

Do reaktywowania De Press w oryginalnym składzie doszło w roku 1990. Zespół przypomniał się płytą "Bolszoj trio" (91), wydaną jednakże tylko na rynku norweskim. Niemniej następny album, "3 potocki" (91), opublikował w Polsce, składając go z utworów bądź premierowych, bądź pierwotnie nagranych na wczesne płyty.

W maju 1992 De Press dał w Polsce dziesięć znakomicie przyjętych koncertów. W roku następnym w Norwegii ukazało się "Vodka Party", album nagrany z przypadkowo spotkanymi muzykami z Rosji, zawierający tradycyjne pieśni rosyjskie, a także "Taka ziemlia..." Bułata Okudżawy.

Natomiast w roku 1994 De Press na rynku polskim wydał "Groj skrzypko groj". Właśnie na tym albumie znalazły się, obok pochodzącego z pierwszej płyty "Bo jo cie kocham", największe przeboje grupy, "Cyrwone korole" i "Groj skrzypko groj". Po wydaniu płyty trio wystąpiło na festiwalu "Odjazdy" w Katowicach.

Na wiosnę 1995 r. De Press miał ruszyć w regularną trasę po kraju, jednak nie doszła ona do skutku. Mimo to zespół pojawił się na festiwalu w Opolu, jednak już bez Christensena i Snortheima, których zastępowali muzycy polskiej grupy Y.A.F.

Pod koniec 1995 roku na promocyjnej składance firmy Music Corner ukazał się utwór "Nicość", zapowiadający rychłe wydanie kolejnego albumu De Press. Jednak płyta "Potargano chałpa" do sklepów trafiła dopiero na jesieni '96, poprzedzona specjalnym singlem, na którym obok trzech utworów z albumu znalazło się zaśpiewane po norwesku "Staburhetten". Album Dziubek nagrał z nowymi muzykami, Norwegami Dagiem Iglandem (g, gnyśle, piscołka) i Guri Tovilem (kbds) oraz Polakiem Robertem Kasprzykiem (dr).

W pierwszej połowie 1996 roku lider De Press wydał solową kasetę "Electric Evil", firmując ją jako Nebb Blagism. W nagraniach wspomogli Dziubka Lars Petersen oraz dwaj starsi partnerzy z De Press, Christensen i Snortheim.

W 2000 roku ukazała się płyta zatytułowana "Śleboda" (co po góralsku oznacza "wolność"). Rok później De Press nagrali album "Russian Party", który zawierał przede wszystkim ludowe melodie rosyjskie, a także utwór Bułata Okudżawy "Paka ziemia jeszczo wiertitsa".

Specjalnie na przyjazd papieża Jana Pawła II do Polski w 2002 roku Dziubek postanowił wydać album zatytułowany "Cy bocycie Świnty Ojce". Na płycie znalazło się osiem kompozycji, z czego pięć to całkowicie premierowe utwory.

W 2003 roku pojawiła się w Polsce zremasterowana wersja pierwszego albumu De Press, "Block To Block".

Andrzej Dziubek jest również malarzem oraz właścicielem galerii sztuki nowoczesnej i awangardowej w Oslo. W roku 1996 kupił dom w rodzinnej Jabłonce Orawskiej, w którym stworzył studio nagraniowe.