Znajdź się na muzycznej mapie: Piosenki o polskich miastach
"Cudze chwalicie, swego nie znacie" - głosi popularne przysłowie. W tym przypadku nie jest ono zasadne, bo piosenek o polskich miastach powstało dotąd naprawdę sporo. Każda z nich stara się pomieścić w sobie kawałek historii, ukazać miejsca inspirujące, pełne niezwykłej energii, tworzące swoistą miejską legendę. W zestawieniu pominęliśmy przedstawicieli hip hopu, którym warto poświęcić osobny tekst.
Czesław Niemen - "Sen o Warszawie"
Podróż po muzycznej mapie rozpoczynamy od stolicy, bo to właśnie o niej powstał jeden z najbardziej rozpoznawalnych utworów, który na wiele lat utkwił w pamięci kolejnych pokoleń, nie tylko warszawiaków. Mowa oczywiście o "Śnie o Warszawie" Czesława Niemena, wielkim przeboju z roku 1966, do którego słowa napisał Marek Gaszyński. Piosenka o mieście pełnym "kolorowych snów" stała się nieoficjalnym hymnem klubu Legia Warszawa. Taki tytuł nosił również nakręcony w 2014 roku film biograficzny o Czesławie Niemenie autorstwa Krzysztofa Magowskiego.
T.Love - "Warszawa"
Inne spojrzenie na Warszawę zaproponował w roku 1991 zespół T.Love. W mieście, którego nie oszczędzili Hitler i Stalin, "wiosna spaliną oddycha", ale za to jesienią "w knajpach zaczyna się picie", i choć Warszawa jest miastem chronicznie przemęczonym, to i tak nie sposób jej nie kochać. Autorem kompozycji, która znalazła się na płycie "Pocisk miłości", jest Jan Benedek, znany ze współpracy między innymi z Tiltem, T.Love i Sidneyem Polakiem.
Lady Pank - "Stacja Warszawa"
Zanim opuścimy stolicę warto zatrzymać się i odetchnąć, np. przy "Stacji Warszawa". To piosenka o mieście obcym i dziwnym, które jednak w mgnieniu oka odmienia się za sprawą tej jednej, ukochanej osoby. Muzykę do utworu skomponował Jan Borysewicz, autorem słów jest Andrzej Mogielnicki.
Myslovitz & Marek Grechuta - "Kraków"
Z Warszawy udajemy się wprost do Krakowa, miasta kultury, historii, sztuki i nauki, tradycji i nowoczesności, turystów i Krakusów. W muzycznej opowieści grupy Myslovitz i Marka Grechuty jest to wszystko, co mieszkańcom kojarzy się z Krakowem: Rynek, ulica Gołębia, autobusy, tłumy zwiedzających. Deszcz, mgła i niezwykły nastrój. A wszystko uwiecznione na ostatniej pamiątkowej fotografii.
Homo Twist - "Miasto Kraków"
To piosenka o tych, którzy z Krakowa wyjechali bezpowrotnie: czasem dzwonią i pytają o swoje miasto, aby usłyszeć odpowiedź: "Kraków piękny, trochę śmierdzi, a poza tym po staremu". To Kraków ciemny, kawiarniany i przestępczy, z drożejącą wódką i pod czujnym okiem władzy. Coś jednak sprawia, że mieszkańcy wciąż mają nadzieję...
Pidżama Porno - "Ezoteryczny Poznań"
W Poznaniu, mieście którym "rządzi mafia" jest "kilka takich miejsc, by zapomnieć i pamiętać". Rdzenni poznaniacy na pewno doskonale wiedzą, o jakich miejscach mowa.
Strachy na Lachy - "Piła tango"
Wiemy już, że Dante, gdyby pochodził z Piły, z pewnością napisałby o niej zupełnie inną historię. W tej, którą pisze wychowany w Pile Krzysztof "Grabaż" Grabowski, przewijają się szkolni koledzy, którzy wyjechali z Piły i dziś robią karierę medialną albo wstępują do Legii Cudzoziemskiej. W Pile tamtych lat wszystko zostało po staremu: zielone płoty, żużel, i oczywiście "rogacz na wieżowcu", którym "Piła witała jeleni". Piosenka znalazła się na debiutanckim albumie grupy z roku 2005 pt. "Strachy na Lachy".
Lech Janerka - "Nadzieja o Wrocławiu"
Trudno uwierzyć, że poetycka "Nadzieja o Wrocławiu", który "nad każdą chwilą zbudował pawilon" powstała na zlecenie Urzędu Miejskiego Wrocławia. Piosenka miała promować miasto podczas starań o Expo 2010. Wrocławianom nie udało się wówczas zostać gospodarzami imprezy, ale Wrocławiowi i tak nie brakuje nadziei. Zwłaszcza że będąc miastem legendą, wychwalany jest przez takie muzyczne legendy jak Lech Janerka.
KSU - "Ustrzyki"
Kierujemy się na południowy wschód Polski i... znowu wpadamy z wizytą do stolicy, ale tym razem będzie to stolica Bieszczad. Prowincja, która na zawsze związała się z rockową historią Polski, opisana została przez pochodzący stamtąd zespół KSU. Melodia utworu wzorowana jest na piosence Sex Pistols - "Submission". Utwór "Ustrzyki" pochodzi z wydanej w roku 1990 płyty pod tym samym tytułem.
Bronisław Pawlik - "O Kutno!"
Bronisław Pawlik stworzył interesującą aranżację ballady o Kutnie do słów Jeremiego Przybory i Grzegorza Turnaua. W tym utworze pojawia się także Grudziądz i Kraków, ale to tytułowe Kutno pobrzmiewa nam w uszach niczym subtelne, poetyckie przekleństwo.
Mikromusic - "Sopot"
Wizytę na Pomorzu rozpoczynamy od Trójmiasta, a dokładniej Sopotu. Dla tych, którzy przyjechali tu podróżując przez całą Polskę pociągiem PKP grupa Mikromusic obiecuje orzeźwienie sopockim mrozem, wiatr w plecy i wirujący pod chmurami śnieg. Nam jednak wydaje się, że Sopot bywa nieco bardziej gorący... Utwór wszedł w skład albumu "Piękny koniec" z roku 2013.
Big Cyc - "Zawsze Gdańsk"
W piosence Big Cyca Gdańsk jest przede wszystkim miastem wielkiej historii: nie tylko tej z udziałem Wałęsy i Tuska. To także osobiste historie gdańszczan, wychowanych na "morskim wietrze". Dlaczego tylko Gdańsk? Bo ponoć można się stąd dostać prosto do nieba (tak przynajmniej twierdzi Skiba). Utwór ukazał się na płycie "Szambo i perfumeria" z roku 2008.
Zbigniew Wodecki - "Chałupy Welcome To"
"Ponieważ czasy były 'przaśne' - opowiadał - wpadłem na pomysł, żeby napisać utwór, który będzie w kontrze do otaczającej nas, niewesołej rzeczywistości" - mówi Zbigniew Wodecki - "Pomyślałem sobie, że przydałby się "Bahama Mama luz i jesteśmy w Acapulco". Tak powstał hit o najsłynniejszej plaży w Chałupach, na której w upalne lato doszczętnie podupadł przemysł tekstylny.
TeaTimeBoogie - "Moje Miasto Szczecin"
W naszej muzycznej podróży przenosimy się na tereny Pomorza Zachodniego. Sławiący swoje miasto Tea Time Boogie to duet szczecińskich muzyków - Krzysztofa Niewirowskiego i Krzysztofa Baranowskiego. Przekonują oni, że warto kochać Szczecin, nie tylko za to, że dał nazwę słynnemu paprykarzowi.
Czarno-Czarni - "Augustowskie noce"
W klimat mazurskich, augustowskich nocy przenosi nas słynny utwór pochodzący z repertuaru Marii Koterbskiej, tu reinterpretowany przez grupę Czarno-Czarni.
Golec uOrkiestra - "Do Milowki wróć"
Jeśli wyprawa w Beskidy - to tylko z braćmi Golec. Kto raz odwiedzi te strony, na pewno będzie chętnie w nie wracał, jeśli nie fizycznie, to przynajmniej muzycznie. Góry mają tą jedną wadę - nieustannie przyciągają, tak magnetycznie, że nie sposób się od nich oderwać.
Maryla Rodowicz & Alibabki - "Trzy, może nawet cztery dni (Zakopane)"
Były już największe polskie miasta, morze, Mazury, nadeszła więc pora na wyprawę do stolicy polskich Tatr. Zakopane z piosenki Maryli Rodowicz, zaklęte w żywej melodii, wygląda jak "film o zimie". Autorem tekstu jest Adam Bianusz, a melodię skomponował Adam Sławiński. Piosenka pochodzi z krótkometrażowego filmu o Zakopanem pt. "Kulig" z roku 1968.
Marek Grechuta - "Widok z balkonu (Lanckorona)"
Zanim opuścimy Małopolskę, warto zajrzeć w jeszcze jedno urodziwe miejsce: o Lanckoronie, wsi w powiecie wadowickim śpiewał Marek Grechuta, który sam miał okazję przez pewien czas tam pomieszkać. Lanckorona oczarowała go swojskością i malowniczym spokojem. Utwór pochodzi z albumu "Niezwykłe miejsca" z roku 2003.
Bohdan Łazuka i Piotr Szczepanik - "Ja z Lublina, ty z Lublina"
Na koniec przenosimy się do Lublina, aby przysłuchać się rozmowie dwóch mieszkających tam panów. Codzienne dyskusje mieszkańców Lublina w krzywym zwierciadle prezentują Bohdan Łazuka i Piotr Szczepanik.
Ale to nie koniec muzycznej podróży po Polsce - zapraszamy do dyskusji w komentarzach!
Katarzyna Pająk