Pol'and'Rock Festival 2023. Proletaryat: Wystarczy jedna iskra
"Czerwony czarny jest kolorem, towarzysz katolika wzorem, prezydent mową nas zachwyca, ukryte myśli w niej przemyca. Co jest, co jest, ja pytam się, co jest, co jest, ja pytam się" - razem z grupą Proletaryat śpiewały tysiące ludzi na Małej Scenie (tylko z nazwy) podczas pierwszego dnia Pol'and'Rock Festival 2023 w Czaplinku.
29. edycja Pol'and'Rock Festival odbywa się w dniach 3-5 sierpnia w Czaplinku (lotnisko Broczyno) w województwie zachodniopomorskim, w powiecie drawskim, pomiędzy jeziorami Drawsko i Czaplino.
Stylistyczny eklektyzm imprezy sprawia, że na Dużej Scenie po Lady Pank (zobacz!) zagrała grająca grind core'a Napalm Death, a po Bullet for My Valentine (posłuchaj!) publiczność czarował Krzysztof Zalewski. Nie inaczej było na Małej Scenie, gdzie zaprezentowali się bujający swoim reggae Etna Kontrabande, punkowi weterani z grupy Włochaty, bard Marek Dyjak czy inna legenda - Proletaryat.
Ta ostatnia ekipa działa na scenie od końca lat 80., kiedy to zdobyła status jednej z gwiazd punk rocka. W połowie lat 90. za sprawą płyty "IV" i trasy z Vaderem na ekipę z Pabianic zwróciła uwagę również metalowa brać. W ostatnim czasie o grupie dowodzonej przez Tomka "Oleya" Olejnika (wokal) i Darka "Kacpra" Kacprzaka (bas) zrobiło się ciszej, choć w marcu tego roku kwartet przypomniał się nowym albumem "Ząb za ząb".
"Każdy znajdzie coś dla siebie" - zapewniał Oley, i w programie faktycznie nie brakowało najgoręcej przyjętych klasyków oraz nowych numerów (jak m.in. "Zdechła rewolucja", "Nie damy się").
"Nie wyrażam zgody na to co dzieje się
Nie pozwalam, żeby mnie traktowano źle
Nie udzielam prawa wam - nie należy się!" - grzmiał ze sceny frontman Proletaryatu, który podkreślił, że jesienią "będziemy musieli spełnić obywatelski obowiązek", na co publiczność odpowiedziała gromkim wulgarnym hasłem na temat rządzącej obecnie partii, które można zapisać w postaci ośmiu gwiazdek.
Paradoksem jest fakt, że teksty mające dobrze po 30 lat ("Wystarczy jedna iskra", "Czarne szeregi", "Co jest", "Ziemi sól") wciąż pozostają aktualne, na co zwracali uwagę muzycy.
- Mieliśmy okazję dorastać w czasach komuny, mamy pełną świadomość czym to grozi. Pamiętamy doskonale cenzurę, to w jaki sposób traktowano ludzi, którzy nie wyrażali zgody i bardzo boimy się, że ten czas podły może wrócić. Ta jesień to będzie przełomowy punkt, pytanie tylko w którą to pójdzie stronę. Ja osobiście jestem pełen obaw. Gramy też tutaj z taką ideą, żeby dokonać właściwego wyboru - opowiadał Oley w rozmowie z Interią przeprowadzoną przed koncertem.
W programie tegorocznej edycji znajdują się m.in. amerykańskie zespoły Biohazard i Spin Doctors, francuski producent Carpenter Brut, Napalm Death (legenda sceny grindcore z Wielkiej Brytanii), brytyjskie formacje Apollo 440 i While She Sleeps, walijski zespół Bullet For My Valentine, pochodzący z Szwajcarii zespół Saint City Orchestra, francuski Rise of the Northstar, The Scratch (obwołany jednym z najodważniejszych irlandzkich debiutów ostatnich lat), Steve 'n' Seagulls, Australijczycy z The Rumjacks, ukraińska grupa Luiku oraz Epica - holenderska gwiazda symfonicznego metalu.
Polskimi gwiazdami są m.in. Brodka, Krzysztof Zalewski, Marek Dyjak oraz grupy LemON, Proletaryat, Lady Pank, Golden Life, Włochaty, Transgresja, Piotr Bukartyk z zespołem Ajagore oraz laureaci Złotego Bączka: Kwiat Jabłoni i Pull The Wire. Festiwal zakończy tradycyjnie Piotr Bukartyk wraz z uczestnikami warsztatów utworem "Z tylu chmur" w nocy z soboty na niedzielę.
W ramach Akademii Sztuk Przepięknych z uczestnikami spotkają się m.in. Marek Dyjak, Kwiat Jabłoni, Grzegorz Kalinowski, Katarzyna Kolenda-Zalewska i Marta Kuligowska, Borys Szyc, Karol Wójcicki oraz Martyna Wojciechowska.
Pol'and'Rock (przez 23 edycje, do 2017 r. Przystanek Woodstock) to największy w Polsce i jeden z największych w Europie festiwali muzycznych. Po raz pierwszy odbył się w 1995 r. w Czymanowie nad jeziorem Żarnowieckim (obecne woj. pomorskie), kolejny odbył się w Szczecinie, na terenie aeroklubu w Dąbiu.
Następnie do 2003 r. (oprócz "Dzikiego Przystanku Woodstock" w Lęborku w 2000 r.) odbywał się w Żarach, a od 2004 do 2019 r. w Kostrzynie nad Odrą. W 2020 r. ze względu na pandemię koronawirusa festiwal przyjął formułę online jako "Najpiękniejsza Domówka Świata". W ubiegłym roku po raz pierwszy odbył się na terenie lotniska Czaplinek-Broczyno w województwie zachodniopomorskim.
Michał Boroń, Czaplinek-Broczyno
