Domenico Modugno i "Nel blu dipinto di blu": 60 lat "Volare"
Trzecie miejsce na Eurowizji, dwie statuetki Grammy (jedyne w historii dla nagrania eurowizyjnego) i szczyt listy Billboard. Te wyróżnienia zdobyli twórcy włoskiego ponadczasowego przeboju "Nel blu dipinto di blu", bardziej znanego jako "Volare". Mało osób jednak wie, że piosenka, która w lutym skończyła 60 lat, powstawała po części przypadkiem.
Jest rok 1958. Domenico Modugno umawia się z twórcą tekstów, Franco Migliaccim na spotkanie, w trakcie którego dwójka artystów ma wymyślić piosenkę mającą szansę zachwycić tłumy na festiwalu San Remo.
Zanim jednak Modugno dotarł na spotkanie, jego przyszły współpracownik wyczekiwał go popijając wino. W końcu zasnął, a niedługo później doznał olśnienia. Jak wspominał po latach, miał wtedy bardzo realistyczne sny, a gdy się obudził, pierwszą rzeczą, na którą spojrzał, była reprodukcja obrazu Marca Chagalla "Le coq rogue". Tam właśnie dostrzegł mężczyznę z pomalowaną na niebiesko twarzą, będącego też motywem przewodnim kompozycji.
Gdy Modugno w końcu przybył na spotkanie, Franco wytłumaczył mu swoją koncepcję na piosenkę o roboczym tytule "Śnić na niebiesko". Słowo "Volare" (z włoskiego lecieć) do tekstu dorzucił natomiast wokalista, zainspirowany burzą, która otworzyła jego okno.
Piosenka w 1958 została zgłoszona na festiwal San Remo i już na starcie prawie wypadła z konkursu, gdyż jurorzy przyjmujący utwory nie chcieli jej dopuścić do konkursu. W końcu jednak się udało, a Modugno wraz z Johnnym Dorellim wykonali piosenkę. Nie obyło się też bez problemów (Dorelli był na scenie ponoć bardzo zdenerwowany, a do śpiewania Modugno zmusił go siłą).
Powodów do niepokoju jednak nie było, bowiem Modugno zaczarował włoską publiczność. Wszyscy zwracali uwagę zwłaszcza na jego sposób śpiewania i gestykulację (śpiewał z rozłożonymi rękami, sugerując, że lata). Oczywiście "Volare" zostało najlepszą piosenką festiwalu i zakwalifikowało się do konkursu Eurowizji.
Do Holandii, gdzie odbywała się trzecia edycja wydarzenia, piosenkarz pojechał już sam i odniósł tam spory sukces, zajmując trzecie miejsce. W zwycięstwie przeszkodziły mu problemy techniczne (nie wszystkie kraje zobaczyły występ). Włoch, mimo braku triumfu i tak wkrótce był na ustach całego świata, a jego utwór do dziś uważany jest za jeden z najważniejszych, o ile nie najważniejszy numer w historii Eurowizji.
Piosenka, co można było przewidzieć, stała się wielkim hitem we Włoszech, ale jej popularność przekroczyła granice półwyspu Apenińskiego. Utwór swoje "pięć minut" miał nawet w Stanach Zjednoczonych.
4 sierpnia 1958 roku "Nel blu dipinto di blu" trafiło na listę Billboard, debiutując na miejscu 54. Tydzień później było już na drugiej pozycji, aby po dwóch tygodniach wdrapać się na szczyt. Łącznie, z przerwami, "Volare" na pierwszym miejscu spędziło pięć tygodni, a pod koniec roku "Billboard" przyznał hitowi tytuł piosenki roku. Utwór trafił również na pierwsze miejsce brytyjskiej listy przebojów.
To oczywiście nie wszystko, bo numer został w 1959 roku nagrodzony dwoma statuetkami Grammy w kategoriach utwór roku i nagranie roku. To jedyna nieanglojęzyczna piosenka, która dostąpiła takiego wyróżnienia i jedyna eurowizyjna propozycja z nagrodą Grammy.
W kolejnych latach "Volare" była wielokrotnie tłumaczona na inne języki, przerabiana i coverowana. Piosenka wykonywana była m.in. przez Ellę Fitzgerald, Dalidę, Petulę Clark, Cliffa Richardsa, Louisa Armstronga, Davida Bowiego, Al Bano, Captain Jacka i Franka Zappę.
Jak potoczyły się natomiast losy Domenica Modugno? Dzięki sprzedaży singla Włoch mógł zafundować sobie sportowe Ferrari, które jednak niedługo później zostało całkowicie zniszczone podczas wypadku.
Wokalista z kolejną piosenką "Piove" spróbował ponownie szczęścia na festiwalu San Remo i ponownie udało mu się wygrać. W 1959 roku wystąpił więc na Eurowizji i zajął szóste miejsce. Łącznie Modugno we włoskim festiwalu piosenki triumfował czterokrotnie, a wystąpił na nim kilkanaście razy.
Obszerna jest również dyskografia Włocha - nagrał kilkadziesiąt płyt oraz wydał kilkaset singli. Na koncie miał także kilkadziesiąt ról filmowych.
W latach 80. Modugno zainteresował się polityką kosztem muzyki (po udarze w 1984 roku zawiesił karierę). Z ramienia partii Włoskich Radykałów dostał się do Izby Deputowanych, a w swojej działalności krytykował m.in. Augusto Pinocheta, przez co otrzymał dożywotni zakaz wjazdu do Chile.
Na scenę włoski wokalista powrócił na początku lat 90., wtedy też nagrał piosenkę z synem, Massimo. W 1994 roku 66-letni Modugno zmarł w wyniku zawału serca w swoim domku nad morzem na wyspie Lampedusa.
10 lat później, organizacja SIAE (włoski ZAIKS) ogłosił, że "Volare" jest najczęściej graną włoską piosenką na świecie, a globalnie sprzedało się 22 miliony egzemplarzy singla. Do dziś natomiast Modugno nazywa się ojcem włoskiej muzyki rozrywkowej. Jego rodzinna miejscowość, Polignano a Mare, postawiła mu natomiast pomnik, na którym, nie mogło być inaczej, Modugno stoi w swojej najpopularniejszej pozie - z rozłożonymi rekami.
